Όλο και πιο έντονες γίνονται εκ νέου οι αναφορές της διοίκησης της ΔΕΗ στο μείζον θέμα των ανεξόφλητων οφειλών, με την εταιρεία να έχει ξεκινήσει τις τελευταίες ημέρες νέο σαφάρι κυρίως μεγαλοοφειλετών αλλά και καινούριο γύρο αποκοπών μετρητών. Η νέα κινητοποίηση της εταιρείας αλλά και οι σχετικές ανακοινώσεις και αναφορές του προ
Συμφωνούν τόσο νέοι όσο και παλαιοί διευθυντές της επιχείρησης, που μιλούν για την ανάγκη να φύγει η επιχείρηση από την αγκαλιά του Δημοσίου, να πουληθεί το 17% σε στρατηγικό επενδυτή, και η υπόλοιπη να μπει στο υπερ-Ταμείου, μη τυχόν και "σουλουπωθεί", αφού δεν θα την θεωρεί "φέουδό" του ο κάθε υπουργός Ενέργειας.
Στην πιο ευάλωτη φάση της ιστορίας της βρίσκεται η ΔΕΗ, της οποίας όμως ο μεγαλύτερος εχθρός είναι το ίδιο το Δημόσιο.
Τα συζητούν πλέον ολοένα και περισσότερα νέα αλλά και παλαιά στελέχη της ΔΕΗ με εμπειρία ετών, με αφορμή την έρευνα που ξεκίνησε η Κομισιόν εναντίον της, η οποία και συμπίπτει με τις πιέσεις των δανειστών για την με κάθε τρόπο ιδιωτικοποιήσή της.
Είναι αναμφισβήτητα είδηση να ακούει κανείς από παλιούς ΔΕΗτζήδες να μιλούν για την ανάγκη ιδιωτικοποίησής της εταιρείας, θέση που φυσικά δεν ενστερνίζονται οι πάντες, πολύ δε περισσότερο η ΓΕΝΟΠ, η οποία εκ της θέσεώς της, δεν μπορεί να την υποστηρίξει.
Είναι πολλοί ωστόσο οι λόγοι που υπαγορεύουν τέτοιες απόψεις ανάμεσα στο στελεχιακό δυναμικό της εταιρείας. Είναι καταρχήν ότι πολλά αξιόλογα στελέχη έχουν εγκλωβιστεί μισθολογικά και βαθμολογικά στα μνημόνια και βλέπουν στα μάτια ενός επενδυτή την ευκαιρία να ανελιχθούν οικονομικά, να παράξουν περισσότερο έργο. Είναι επίσης ότι βλέπουν τον κίνδυνο η ΔΕΗ να σκάσει στα χέρια τους, καθώς ήδη δυσκολεύεται να πληρώσει εργολάβους και προμηθευτές, και αύριο, ποιός ξέρει, μπορεί και το ίδιο της το προσωπικό.
Είναι όμως και άλλοι λόγοι, και κυρίως οι παθογένειες του Δημοσίου που όσο υπήρχαν λεφτά και η ΔΕΗ ήταν μονοπώλιο, σκεπάζονταν κάτω από το χαλί, τώρα πια όμως δεν κρύβονται με τίποτα.
Από το "τζάμπα ρεύμα"...
Καταρχήν, ακόμη και σήμερα η πολιτική ηγεσία δεν τολμά να επιτρέψει στην ΔΕΗ να κόψει μαζικά το ρεύμα στους κατ' επάγγελμα μπαταξήδες, που καθησυχασμένοι από τη ρητορική του "δεν πληρώνω", εξακολουθούν να συσσωρεύουν απλήρωτους λογαριασμούς. Ενάμισι εκατομμύριο είναι περίπου οι πελάτες της ΔΕΗ που δεν έχουν ακόμη σπεύσει να διακανονίσουν τις οφειλές τους ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ, (επιπλέον 1 δισ. ευρώ βρίσκεται σε ρύθμιση), κι ας δίνει η εταιρεία την μια ευκαιρία, μετά την άλλη. Επιβεβαιώνεται έτσι το εξής οξύμωρο: Αυτοί που κόπτονται για τον δημόσιο χαρακτήρα της επιχείρησης- οι ίδιοι μάλιστα που επιδιώκουν να κατοχυρώσουν συνταγματικά το ηλεκτρικό ρεύμα ως κοινωνικό αγαθό- είναι οι ίδιοι που υπονόμευσαν τη ΔΕΗ με τη συνθηματολογία τους.
... στο κριτήριο της εντοπιότητας
Έπειτα είναι το κριτήριο της εντοπιότητας, που υποχρεώνει την ΔΕΗ να προσλαμβάνει στα ορυχεία της Πτολεμαίδας, εργαζόμενους κατά προτεραιότητα από τα γύρω χωριά, και όσες θέσεις απομείνουν κενές, να τις καλύπτει από τον υπόλοιπο νομό Κοζάνης. Κριτήριο που υποχρεώνει την εταιρεία να "ψωνίζει" προσωπικό μέσα από ένα πολύ περιορισμένο "κουβά" αντί να μπορεί να απευθυνθεί στην ελεύθερη αγορά και στα χιλιάδες ικανά στελέχη με βαριά βιογραφικά. Κάθε φορά που κάποια διοίκηση πηγαίνει να ανακινήσει το ζήτημα, προκειμένου να αλλάξει το κριτήριο της εντοπιότητας στις προλήψεις, πέφτει πάνω της ολόκληρη η τοπική κοινωνία, έτοιμη να ξεσηκωθεί. Χώρια που συνεχίζει να ισχύει για την ΔΕΗ, και ο κανόνας, μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις.
Οι ίδιες πληροφορίες αποδίδουν την εικόνα που δημιουργείται να αντικατοπτρίζει τη δύσκολη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο ταμείο της επιχείρησης, η οποία μετρά πλέον 4 χρόνια μετά την πρώτη εκτίναξη των ανεξόφλητων οφειλών πάνω από το 1 δις ευρώ, ενώ ήδη τον τελευταίο χρόνο, οι οφειλές αυτές παραμένουν σταθερά πάνω από τα 2 δις.
Ο κ. Παναγιωτάκης προχθές ήταν σαφής αναδεικνύοντας ως μείζονα προτεραιότητα για την εταιρεία τη μείωση των οφειλών προς την επιχείρηση, την αύξηση της εισπραξιμότητας και την καταπολέμηση των ρευματοκλοπών. Ο ίδιος έκανε λόγο για αξία που χάνεται για την επιχείρηση που φτάνει πλέον σε πενταψήφια νούμερα εκατομμυρίων.
Σημειώνεται ότι και στα τελευταία δημοσιευμένα αποτελέσματα για το γ τρίμηνο που ανακοινώθηκαν στα τέλη Νοεμβρίου, η εταιρεία προχώρησε σε πρωτοφανή αύξηση των προβλέψεών της κατά 304,9 εκατ. ευρώ με αποτέλεσμα το τρίμηνο για τη ΔΕΚΟ να οδηγηθεί σε ζημιές.
Στη δίνη του κυκλώνα έχει βρεθεί η ΔΕΗ με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού να διενεργεί έλεγχο για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και για χειραγώγηση των τιμών στην χονδρική αγορά, τους δανειστές να πιέζουν για την πώληση μονάδων και την άμεση αύξηση των ποσοτήτων που διατίθενται μέσω δημοπρασιών και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ να προειδοποιεί για το ενδεχόμενο χρεοκοπίας κάτω από το βάρος των ληξιπρόθεσμων λογαριασμών.
Ακόμα και στο deal των τραπεζών με τη ΔΕΗ για την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ έχουν εμπλακεί οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί, με τον SSM, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό των τραπεζών, να διευρευνά αν η συμφωνία παραβιάζει τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Το σίγουρο είναι ότι η ΔΕΗ αντιμετωπίζει τη χειρότερη κρίση της ιστορίας της, από την οποία δεν θα βγει αλώβητη.
Το ιλιγγιώδες ποσό, στο οποίο έχουν φθάσει οι ληξιπρόθεσμοι λογαριασμοί, τα 2,2 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των οφειλών που έχουν ενταχθεί σε ρυθμίσεις, έχει στερήσει από τη ΔΕΗ κάθε ίχνος ρευστότητας. Χρωστά σε προμηθευτές, σε φορείς της αγοράς ηλεκτρισμού κλπ και ταυτόχρονα πρέπει να αναχρηματοδοτήσει δάνεια, που μόνον για τις δόσεις μέχρι τον Απρίλιο φθάνουν στα 500 εκατ. ευρώ.
Μερίδιο
Ταυτόχρονα είναι υποχρεωμένη από το μνημόνιο να μειώνει συνέχεια το πελατολόγιό της (20% μερίδιο πρέπει να χάσει φέτος) και 49% ως το τέλος του 2019.
Οι δανειστές έχουν σκληρύνει τη στάση τους και μετά τα πενιχρά αποτελέσματα των πρώτων δημοπρασιών ΝΟΜΕ, ζητούν πλέον δεσμεύσεις για πώληση των μονάδων της ΔΕΗ, με σκοπό να χάσει το 49% της λιγντιτικής και υδροηλεκτρικής ισχύος της, ώστε να ανοίξει η αγορά. Πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα ότι ασκούνται πιέσεις προκειμένου ο διαγωνισμός για την πώληση μονάδων, να ξεκινήσει φέτος για να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2018 ενώ στο ενδιάμεοο χρονικό διάστημα θα τρέξουν τα «αυξημένα ΝΟΜΕ», δηλαδή δημοπράτηση το 2017 του 20% της ενέργειας που παράγεται από τα λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια - αντί του 12% που έχει προγραμματιστεί-, το 2018, το 33% αντί του 13% που επιδιώκει το υπουργείο, ερμηνεύοντας κατά τον δικό του τρόπο το σχετικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πέρυσι και το 2019, το 46% αντί του επίσης 13%. Το σχέδιο που προωθεί η διοίκηση της ΔΕΗ για την πώληση χαρτοφυλακίου πελατών, της τάξης των 700.000, για να μειωθεί το μερίδιο στη λιανική, μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να πείθει τους δανειστές.
Ένα από τα πολλά παράδοξα είναι ότι η ΔΕΗ και το υπουργείο Περιβάλλοντος - Ενέργειας παρότι γνωρίζουν ότι η μείωση του μεριδίου κάτω από το 50% της αγοράς την 1/1/2020- είναι ούτως ή άλλως μονόδρομος, ανεξαρτήτως του τρόπου που θα επιλεγεί, δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα τίποτα όσον αφορά στη μείωση των δαπανών της εταιρίας, που θα χάσει πάνω -κάτω το 50% του τζίρου της μέσα στα επόμενα τρία χρόνια! Αν σε αυτό προστεθεί η απώλεια μίας προσοδοφόρας πηγής εσόδων από τη μεταβίβαση του ΑΔΜΗΕ και μάλιστα χωρίς η ΔΕΗ να εισπράξει για το 51% των μετοχών από το δημόσιο το αντίτιμο που αναλογεί, τότε η ζημιά είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό περιβάλλον, οι δαπάνες της επιχείρησης, όπως και των άλλων παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, επιβαρύνθηκαν από τη «χρέωση προμήθειας», μία νέα χρέωση που ισχύει από τον Οκτώβριο του 2016 και στόχο έχει τη χρηματοδότηση του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ για να εξαλειφθεί το έλλειμμα, της τάξης των 370 εκατ. ευρώ για το 2017.
Οι αστοχίες στη μέθοδο υπολογισμού της συγκεκριμένης χρέωσης την εκτόξευσαν σε πολύ υψηλά ποσά, άνω των 100 εκατ. ευρώ για τη ΔΕΗ μέσα στις πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου και πάνω από τα 12 εκατ. ευρώ για τις ιδιωτικές εταιρίες. Την Πέμπτη το βράδυ η ολομέλεια της ΡΑΕ ενέκρινε ωριαίο πλαφόν στην εν λόγω χρέωση, στα 15 ευρώ/ Mwh, εκτιμώντας ότι σε μέσα επίπεδα δεν θα υπερβεί τα 6-7 ευρώ/MWh, όσο περίπου χρειάζεται για να συγκεντρωθούν 350 εκατ. ευρώ για το έλλειμμα του Λογαριασμού των ΑΠΕ.
Ακόμα και με το πιο αισιόδοξο σενάριο όμως το έξτρα κόστος για την ΔΕΗ δεν είναι αμελητέο, ειδικά όταν το υπουργείο πιέζει τον κυρίαρχο παίκτη και μέσω αυτού και τους ιδιώτες, να το απορροφήσουν για να μην το περάσουν στα τιμολόγια.