Κώστας Σκανδαλίδης: Όσα αφήσαμε στη μέση.

Κάποιοι συγκρίνουν το Πολυτεχνείο με τον Μάη του '68. Το συνδέει πράγματι η αμφισβήτηση και η αντίσταση στην αυταρχική εξουσία, η ανάγκη να γκρεμιστεί το παλιό.

Το διαφοροποιεί, όμως, ριζικά η διατύπωση μιας εθνικής επαγγελίας. Το σύνθημα «Ψωμί – Παιδεία - Ελευθερία» συμπυκνώνει ένα πανδημοκρατικό και πανεθνικό αίτημα, μια απαίτηση καθολική, περιβάλλουσα το αίτημα για εθνική ανεξαρτησία, για να ανήκει επιτέλους η Ελλάδα στον λαό της. Γι' αυτό συνδέθηκε και άρρηκτα με το μεταπολιτευτικό πολιτικό σκηνικό. Και συνδέθηκε πολύ πιο βαθιά από αυτό που άφησαν να εννοηθεί, ότι έκανε αλλαγές μόνο στην παιδεία.

Κυριολεκτικά οικοδομήθηκε πάνω στη γενιά του Πολυτεχνείου το μεταπολιτευτικό πολιτικό σκηνικό και η δημιουργία των κομμάτων, καθώς και η εξέλιξη και η μετεξέλιξη των κομμάτων.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σήμερα από μία χρονική απόσταση, που κοντεύει πια να είναι μισός αιώνας, μπορούμε να είμαστε πιο αντικειμενικοί κριτές του έπους που έγραψαν παιδιά με φυλακισμένα όνειρα αλλά με ελεύθερο φρόνημα και υψηλά ιδανικά. Τι απέμεινε από εκείνη τη γενιά; Κάποιοι, είναι αλήθεια, έμειναν στο περιθώριο σεμνοί και ανώνυμοι να συντηρούν τη μνήμη τους με σεβασμό. Κάποιοι επέλεξαν την προσωπική και επαγγελματική τους σταδιοδρομία και αναδείχθηκαν μέσα από αυτήν, κρατώντας το καλά μέσα τους όλο αυτό που έζησαν. Και κάποιοι, πολλοί, πάρα πολλοί συνέχισαν από νέες θέσεις τον αγώνα τους, για να πάρουν σάρκα και οστά οράματα και στόχοι.

Για αυτούς τους τελευταίους αιωρείται η κατηγορία ότι «βολεύτηκαν», ότι εξαργύρωσαν τον αγώνα τους, ότι αξιοποίησαν την κληρονομιά της αντίστασης, ότι εκμεταλλεύτηκαν το φωτοστέφανο της δόξας τους. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω με όλη τη δύναμη του είναι μου ότι χωρίς αυτήν τη γενιά δεν θα μπορούσε να οικοδομηθεί μετέπειτα η Ελλάδα των Ελλήνων και της Ευρώπης.

Μπορώ παράλληλα, όμως, να αναγνωρίσω τη φυσική φορά των πραγμάτων. Κέρδισαν αξιώματα, πρωτοστάτησαν στα κόμματα, γεύτηκαν υπουργικές θέσεις, κυριάρχησαν στους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς και –ναι- ενσωματώθηκαν προϊόντος του χρόνου εν πολλοίς στις εξουσιαστικές και διαχειριστικές δομές. Έτσι γίνεται κάθε φορά με τη γενιά που αντιστέκεται. Έτσι έγινε τον Μάη του '68. Έτσι έγινε και με το Πολυτεχνείο.

Δεν αναφέρομαι ασφαλώς στους επίορκους, στους λαθρεπιβάτες, στους εξωμότες, στους κάθε λογής καιροσκόπους που εκκολάπτονται στις αυλές και στα κέντρα της εξουσίας. Όμως, δεν αποτελούν αυτοί αποχρώντα λόγο για να ακυρώσουν οι επιτήδειοι παραχαράκτες της Ιστορίας, χουντικά και δικτατορικά υπολείμματα, τον αγώνα μιας γενιάς, να αμαυρώσουν το έπος που δημιούργησαν και να διαγράψουν από τις δέλτους της Ιστορίας τη γενναία πράξη τους, τη δυναμική και ελπιδοφόρο αντίσταση στην τυραννία.

Τι απέγιναν οι στόχοι; Εγώ δεν ντρέπομαι για την Ελλάδα της Μεταπολίτευσης που σήμερα κλείνει οριστικά τον ιστορικό της κύκλο. Δεν ντρέπομαι για τους αγώνες ενός λαού, μιας παράταξης, ενός κινήματος που στις δεκαετίες που ακολούθησαν στέριωσαν τη δημοκρατία, απέδωσαν την Ελλάδα στους Έλληνες, μοίρασαν δικαιότερα τον πλούτο και έφεραν τη χώρα στο κέντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων. Είμαι σίγουρος ότι ο ιστορικός, και του παρόντος αλλά κυρίως του μέλλοντος, θα αποτιμήσει θετικά αυτόν τον ιστορικό κύκλο.

Βεβαίως, οφείλω να απολογηθώ για όσα δεν έγιναν, για όσα αφήσαμε μισοτελειωμένα, για όσα δεν τολμήσαμε, για όσα καθήλωσαν τους αγώνες για πρόοδο και συλλογική ευημερία, για όσα επιτρέπουν ακόμα να κυριαρχούν οι αντιπαραθέσεις και οι διχαστικές λογικές της επιστροφής στο παρελθόν. Για όλα αυτά οφείλω να απολογηθώ. Δεν θα χαρίσω, όμως, στον βωμό της οικονομικής κρίσης και της σημερινής ανέχειας μια διαδρομή τεσσάρων δεκαετιών που όμοιά της δεν έζησε ποτέ η χώρα στην πολυκύμαντη πορεία της συγκρότησης του νεοελληνικού κράτους. Προπαντός αρνούμαι να υποταχτώ στις σειρήνες νέων διχασμών που έρχονται πια από πολύ πίσω, από πολύ μακριά, από ένα ξεπερασμένο οριστικά παρελθόν.

Σήμερα οι στόχοι παραμένουν ίδιοι και απαράλαχτοι. Ψωμί σημαίνει δικαιοσύνη και ευημερία. Παιδεία σημαίνει γνώση και σύγχρονη παραγωγική δύναμη πλούτου. Ελευθερία σημαίνει νέα άνθηση της δημοκρατίας, νέα εποχή ανθρωπισμού και αναγέννησης που ξεκινά από τον φυσικό μας πολιτισμικό και ιστορικό χώρο, την Ευρώπη.

Ωστόσο, πριν φτάσουμε εκεί να ξεκινήσουμε από το αυτονόητο. Η Ελλάδα των μνημονίων και της κρίσης χρέους δεν μπορεί παρά να είναι ένα διάλειμμα στην ιστορική μας διαδρομή. Δεν μπορεί να είναι όραμά μας η καταθλιπτική και μοιρολατρική αποδοχή της τριτοκοσμοποίησης της χώρας, είτε γίνεται στο όνομα της Δεξιάς είτε γίνεται στο όνομα της οποιασδήποτε Αριστεράς, της πρώτης ή της μετέπειτα Αριστεράς.
Αυτό πρέπει να σκεφτούν τα παιδιά που μεγάλωσαν, τα παιδιά μας, στη θαλπωρή της μεταπολιτευτικής σταθερότητας και ευημερίας, ίσως και του παράδοξου και αλλόκοτου ευδαιμονισμού μας, τα παιδιά που οπλίστηκαν με γνώσεις, που έγιναν το πολυτιμότερο εθνικό κεφάλαιο, που σήμερα αναζητούν την τύχη τους όπου γης και για τα οποία εμείς χρεωνόμαστε την κύρια ευθύνη.

Και βεβαίως, να αναγνωρίσουμε το κυρίαρχο πρόβλημα του καιρού μας που εκδηλώνεται με τον οξύτερο τρόπο στην περιοχή μας, με επίκεντρο το προσφυγικό και τη μαζική μετακίνηση πληθυσμών, που αποτελεί το μεγαλύτερο και οξύτερο παγκόσμιο πρόβλημα. Μαίνεται ένας ακήρυκτος πόλεμος. Οι Έλληνες οφείλουμε να προστατεύσουμε την πατρίδα μας. Δεν πρέπει και δεν μπορεί να μας δουν ξανά ανοχύρωτους και ανοργάνωτους, όπως την εποχή του Πολυτεχνείου, όπου η εγκληματική προδοσία της χούντας οδήγησε στην κυπριακή τραγωδία. Να διαχωρίσουμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο το πρόβλημα αυτό με την αναζωπύρωση της τρομοκρατίας, που απαιτεί πολιτικές ασφάλειας πολύ πιο σύγχρονες και κοστοβόρες και που ασφαλώς συνδέεται με την επίλυση των προβλημάτων στη γειτονιά μας. Ξέρετε, η Αθήνα είναι πολύ πιο κοντά στη Δαμασκό απ' ότι στο Παρίσι.

(Ο Κώστας Σκανδαλίδης βουλευτής Αθηνών του ΠΑΣΟΚ έχει υπάρξει γραμματέας του Κινήματος και πολλές φορές Υπουργός)

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline