Ως αναλυταί του γεωπολιτικού-γεωστρατηγικού περιβάλλοντος Ασίας-Ειρηνικού αποτολμούμε, από της εγκρίτου αυτής στήλης, την εκτίμησιν ότι η νίκη της Κυρίας Tsai αποτελεί ορόσημον της Ιστορίας της Ταϊβάν. Η εκτίμησίς μας ερείδεται επί των κάτωθι αναφερομένων λόγων:
Εν πρώτοις, η νίκη της Κυρίας Tsai ήτο περιφανής. Η διαπρεπής νομικός – απόφοιτος του Εθνικού Πανεπιστημίου της Ταϊβάν (National Taiwan University), του Πανεπιστημίου Cornell και της London School of Economics and Political Science – και πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας έλαβε ποσοστόν ψήφων 56,1%, αφήνοντας παρασάγγας πίσω της τον υποψήφιον του (μέχρι πρό τινος κυβερνώντος) κόμματος «Kuomintang» (KMT) κ. Eric Chu (30,1%).
Τοιαύτη διαφορά (25%) μεταξύ πρώτου και δευτέρου κόμματος ουδέποτε είχε καταγραφεί στην Πολιτική Ιστορία της Ταϊβάν. Πολλώ δε μάλλον καθ' όσον, παραλλήλως προς τον θρίαμβον της Κυρίας Tsai, το DPP κατήγαγε λαμπράν νίκην και κατά τις βουλευτικές εκλογές, αποσπώντας την συντριπτικήν πλειονοψηφίαν (68 επί 113) των εδρών του Κοινοβουλίου (Yuan). Αμφότερα τα εκλογικά αποτελέσματα παρέχουν στην Πρόεδρο Tsai και στο DPP ευρυτάτην νομιμοποίησιν και πλήρη ευχέρειαν κινήσεων κατά την εφαρμογήν του πολιτικού προγράμματός των.
Δεύτερον, το πρωτοφανές αυτό γεγονός κάτι σημαίνει. Συνεπώς, οφείλουν να αναλυθούν τα κίνητρα του εκλογικού σώματος.
Μέχρις ενός σημείου, τα εκλογικά αποτελέσματα ήσαν απότοκον της δυσφορίας του λαού με την επιδειχθείσαν αδυναμίαν αντιμετωπίσεως των σωρευομένων εσωτερικών ζητημάτων εκ μέρους του ΚΜΤ, κυρίως δε της οικονομίας, η οποία φαίνεται περιελθούσα εις τέλμα. Πρωτίστως, όμως, κρίσιμον ρόλον στην επιλογή μεγάλης μερίδος ψηφοφόρων διεδραμάτισε η διαρκώς διογκουμένη ανησυχία εξ αιτίας της προϊούσης εξαρτήσεως της νησιωτικής χώρας εκ της ηπειρωτικής Κίνας (mainland China, αυτοπροσδιοριζομένη ως «People's Republic of China», ήτοι «Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας») και της ενταύθα ελλοχευούσης απειλής κατά του κοινωνικού και πολιτικού κεκτημένου της Ταϊβάν.
Ο απελθών Πρόεδρος κ. Ma Ying-jeou είχε ακολουθήσει, επί μίαν οκταετίαν, πολιτικήν προσεγγίσεως της κομμουνιστικής Κίνας, απτά αποτελέσματα της οποίας ήσαν η υπογραφή ενός εκπληκτικώς μεγάλου αριθμού (23) συμφωνιών «μη πολιτικής» φύσεως και η θεαματική αύξησις των διμερών εμπορικών συναλλαγών, των τουριστικών ανταλλαγών και των εν γένει σχέσεων εις τα λεγόμενα πεδία χαμηλής ή ηπίας πολιτικής. Επρόκειτο περί ιστορικώς πρωτοφανούς πολιτικής, ασκηθείσης μάλιστα – με υπερβάλλοντα ζήλον – υπό ενός ηγέτου του ιστορικού Εθνικιστικού Κόμματος «Kuomintang». Ήτοι της παρατάξεως του μεγάλου Στρατάρχου Chiang Kai-shek, που έσωσε την Ταϊβάν από την Μαοϊκήν κομμουνιστικήν λαίλαπαν, το 1949.
Προδήλως, ο απελθών Πρόεδρος υπετίμησε την έκτασιν της ανησυχίας, την οποίαν προεκάλεσε μεταξύ των συμπολιτών του η πολιτική προσεγγίσεως μετά της ηπειρωτικής Κίνας. Αρχικώς μεν η προοπτική εξομαλύνσεως των σχέσεων μεταξύ των δύο τμημάτων του μεγάλου και αρχαίου Σινικού Έθνους και, συνεπώς, μειώσεως της παραστάσεως πολεμικής απειλής έτυχε ευμενούς υποδοχής εκ μέρους της κοινής γνώμης. Ακολούθησαν τουριστικές, επαγγελματικές και φοιτητικές επισκέψεις και ταξείδια, η συνάντησις ή επανένωσις συγγενών και τα τοιαύτα. Συν τω χρόνω, όμως, οι διαθέσεις των πολιτών της Ταϊβάν μετεβλήθησαν, καθ' ο μέτρον επεκράτησε η αίσθησις ότι η νησιωτική χώρα έτεινε να αλωθεί – διά της ειρηνικής οδού, αυτήν την φοράν – υπό του βουλιμικού ηπειρωτικού «Μεγάλου Αδελφού». Όπερ θα συνεπήγετο ανήκεστον βλάβην του τρόπου βίου, του πολιτικού συστήματος και της πολιτικής κουλτούρας της Ταϊβάν.
Εύγλωττος ένδειξις της μεταστροφής των διαθέσεων των πολιτών υπήρξε η έκρηξις του κύματος μαζικών διαμαρτυριών, εκ μέρους κυρίως των φοιτητών, κατά το δίμηνον Μαρτίου-Απριλίου 2014 (το αποκληθέν και Sunflower Movement), μετά την ψήφισιν του Cross-Strait Service Trade Agreement, η οποία ωδήγει εις στενήν οικονομικήν εξάρτησιν της Ταϊπέχ εκ του Πεκίνου.
Η υποτίμησις της διογκουμένης δυσφορίας των πολιτών έναντι της συνεχιζομένης ζεύξεως της χώρας των εις το άρμα της ηπειρωτικής Κίνας επέφερε, τελικώς, την χειροτέραν εκλογικήν ήτταν του ΚΜΤ στην Πολιτική Ιστορία της Ταϊβάν.
Οι εκλογές του 2016 αποτελούν ορόσημον, διότι οι πολίτες της Δημοκρατίας της Κίνας διεδήλωσαν σαφέστατα και αριδηλότατα την ιδίαν, διακριτήν της (ηπειρωτικής) Σινικής, εθνο-πολιτισμικήν ταυτότητάν των (ως «Ταϊβανέζων» – και ουχί ως «Κινέζων», γενικώς). Εν προκειμένω ανιχνεύεται ένα κοινωνιολογικώς ενδιαφέρον «χάσμα» γενεών, καθ' όσον οι νεώτερες γενεές των πολιτών, των γεννηθέντων και περατωσάντων την προσωπικήν συγκρότησίν τους επί της Ταϊβάν, αδυνατούν να εκλάβουν ως συγγενή το Πεκίνον. Εις τα όμματά των φαντάζει εφιαλτικόν το ενδεχόμενον να «καταπιεί» την μικράν πατρίδα των η αποκρουστική ηπειρωτική Κίνα.
Πράγματι, η ανάλυσις των μακροπροθέσμων πολιτικών, κοινωνικών και ιδεολογικών τάσεων δηλοί ότι μία ευρεία πλειονότης των πολιτών της νησιωτικής χώρας αυτοπροσδιορίζονται σήμερα ως «μόνον Ταϊβανέζοι» (solely Taiwanese). Αντιθέτως, το άλλοτε ισχυρόν αίτημα επανενώσεως της Κίνας μετά βίας ευρίσκει πλέον υποστήριξιν υπό των πολιτών (όρα σχετικώς: Election Study Center, National Chengchi University, «Changes in the Taiwanese/Chinese identity of Taiwanese as tracked in surveys by the Election Study Center, 1992–2015», καθώς επίσης Election Study Center, National Chengchi University, «Taiwan independence vs. unification with the mainland trend distribution in Taiwan, 1992–2015»).
Τέλος, η Προεδρία της Κυρίας Tsai σηματοδοτεί την τρίτην, κατά σειράν, ειρηνικήν μεταβίβασιν εξουσίας στην Δημοκρατία της Κίνας, δηλούσα την ωριμότηταν του πολιτικού συστήματος αυτής.
ΥΓ: Η στήλη εύχεται ολοψύχως στην Α.Ε. την Πρόεδρον της Δημοκρατίας της Κίνας Κυρίαν Tsai Ing-wen καλήν επιτυχίαν εις τα καθήκοντά της.
* Ο Ηλίας Ηλιόπουλος είναι Διδάκτωρ Ιστορίας του Πανεπιστημίου Μονάχου και Καθηγητής της Ναυτικής Σχολής Πολέμου (Hellenic Naval War College – Naval Command and Staff College).