Δεδομένης της δομής του μέχρι σήμερα ισχύοντος εκλογικού νόμου, που παραμόρφωνε την αναλογική εκπροσώπηση με την καθιέρωση του μπόνους των πενήντα εδρών, τεχνικά το νομοσχέδιο είναι εξαιρετικά απλό. Αφαιρεί το μπόνους. Έτσι, όλες οι έδρες κατανέμονται αναλογικά σε όσα κόμματα περάσουν το όριο εισόδου στη Βουλή που παραμένει το 3%.
Αυτό το απλό, όμως, νομοσχέδιο λειτούργησε ως καταλύτης για τη διάλυση της πολιτικής θολούρας που πολλοί καλλιεργούσαν με πολύ μεγάλη επιμέλεια τους τελευταίους μήνες.
Από την πλευρά της Κυβέρνησης, το νομοσχέδιο σηματοδοτεί την απόφασή μας να πραγματοποιήσουμε όλα όσα εξαγγείλαμε προεκλογικά, ακόμη κι αν δεν μπορούμε να τα κάνουμε μονομιάς. Ό,τι γίνεται εδώ με τον εκλογικό νόμο θα γίνει παντού. Όλα όσα είπαμε θα τα κάνουμε. Δεν θα τα κάνουμε σε μια ημέρα, αλλά θα τα κάνουμε όλα σε βάθος χρόνου τετραετίας.
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης πάλι -ιδιαίτερα της κυβερνήσασας στο παρελθόν αντιπολίτευσης- το νομοσχέδιο αποκαλύπτει την ευκαιριακή μόνο διασύνδεση λόγων κι έργων. Όλοι τους είναι υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας στα λόγια. Μόλις, όμως, τους φέρεις ένα νομοσχέδιο που κάνει τις κυβερνήσεις συνεργασίας αναγκαίες, τότε χαρακτηρίζουν τη συνεργασία αστάθεια. Και φυσικά, είναι κατά της αστάθειας.
Άνθρωποι που κυβέρνησαν τη χώρα στο παρελθόν με το μπόνους των πενήντα εδρών, μόλις έχασαν τις εκλογές, βρέθηκαν να μας κατηγορούν ότι κυβερνούμε με το μπόνους των πενήντα εδρών που προέβλεπε ο δικός τους νόμος. Τώρα, όμως, που καταργούμε το μπόνους, οι ίδιοι άνθρωποι μάς κατηγορούν γιατί δεν το κρατούμε.
Φαίνεται ότι είναι γενική τακτική τους σε ό,τι κάνουμε να λένε «όχι» και να ζητούν το αντίθετο. Αν, όμως, ποτέ κάνουμε το αντίθετο, το οποίο οι ίδιοι ζήτησαν, πάλι θα λένε «όχι», ζητώντας αυτό που πριν επέκριναν. Το θέατρο του παραλόγου, δηλαδή!
Έτσι έχουμε κόμματα που, αφού επίμονα ζητούσαν την κατάργηση του μπόνους, θεωρώντας ότι παραμορφώνει το εκλογικό μας σύστημα, σήμερα θα καταψηφίσουν την κατάργηση του μπόνους, για να μην παραμορφωθεί το εκλογικό μας σύστημα. Ορίστε; Είπατε τίποτα;
Μέχρι και το ΠΑΣΟΚ, που είχε καταθέσει νομοσχέδιο απλής αναλογικής, όταν θεωρούσε φυσικά ότι δεν θα περάσει, τώρα καταγγέλλει ως πραξικόπημα το νόμιμο νομοθετικό έργο της Βουλής. Έπρεπε, λέει, ο νόμος της απλής αναλογικής να είχε κατατεθεί μέσα σε ορισμένα χρονικά όρια, που ορίζουν οι ίδιοι ως το επιτρεπτό παράθυρο ευκαιρίας. Τότε ίσως να το ψήφιζαν. Σήμερα, όμως, όχι.
Δηλαδή, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εσείς ψηφίζετε ή καταψηφίζετε τους νόμους ανάλογα με την ημερομηνία που κατατέθηκαν και όχι ανάλογα με το περιεχόμενό τους; Τι εξετάζετε, δηλαδή; Τις όψεις των πλανητών; Τις φάσεις της σελήνης; Τι καιρό κάνει έξω; Αν είναι καλή η αριθμολογία της ημερομηνίας κατάθεσης; Διότι εμείς φυσικά κρίνουμε τα νομοσχέδια από το περιεχόμενό τους.
Βέβαια, ακούσαμε και διάφορες αντιπροτάσεις στο νομοσχέδιο, αν και υποθέτω ότι, εάν τις είχαμε περιλάβει, πάλι μπορεί να τις καταγγέλλατε και να τις καταψηφίζατε. Μερικά κόμματα θέλουν το σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών. Τους ενοχλούν οι μεγάλες περιφέρειες, γιατί διευκολύνουν τα μικρά κόμματα και την ανανέωση των Βουλευτών. Στο βάθος, αυτό που θα ήθελαν είναι ένα σύστημα πλειοψηφικό, με μονοεδρικές περιφέρειες, όπου τα οικονομικά συμφέροντα να μπορούν να παρεμβαίνουν πιο αποτελεσματικά υπέρ επιλεγμένων προσώπων.
Η διεθνής πείρα, όμως, δείχνει ότι οι μεγάλες περιφέρειες φέρνουν τη συνεχή ανανέωση των Βουλευτών, ενώ οι μικρές λειτουργούν συχνά ως φέουδα. Έτσι, στην Ελλάδα έχουμε συνήθως την ανανέωση του 1/3 της Βουλής σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, αφού ο ψηφοφόρος μπορεί να επιλέγει από διάφορα πρόσωπα. Αντίθετα, για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που έχει μονοεδρικές, περίπου το 95% των Βουλευτών επανεκλέγεται σχεδόν ισόβια. Θέλετε ισόβια βουλευτική έδρα; Ε, δεν θα την έχετε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ας το καταλάβετε επιτέλους: Εμείς δεν φοβόμαστε την κρίση του λαού, οπότε δεν φοβόμαστε και την απλή αναλογική. Θα κριθούμε στο τέλος της τετραετίας, όπως θα κριθούν και όλα τα κόμματα και όλοι οι Βουλευτές. Μετά, μια νέα Βουλή, που θα αντιπροσωπεύει τη βούληση του λαού, θα αναλάβει να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση, σε πνεύμα συνεργασίας των πολιτικών δυνάμεων, με βάση τις προτεινόμενες πολιτικές.
Όσοι, λοιπόν, δεν φοβούνται την κρίση του λαού, ας τον αφήσουν ελεύθερο να αποφασίσει, υπερψηφίζοντας το σημερινό νομοσχέδιο.