Aναστάσιος Πετρόπουλος; Οι αλλαγές στις συντάξεις

«....Το νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων δεν οδηγεί σε κάθε περίπτωση σε μείωση συντάξεων. Πράγματι επιδρά σε υψηλά εισοδήματα. Είναι ένα θέμα που δεν θα μπορούσαμε να αποφύγουμε, γιατί όταν κάνεις τέτοιες αλλαγές υπάρχουν σημεία που κάποιους ευνοούν και κάποιους δεν τους ευνοούν.

Όμως, όπως είχαμε πει –και είμαστε συνεπείς στην αρχική μας δέσμευση- το σύστημά μας ενισχύει τα κατώτατα εισοδήματα, προκειμένου να εξασφαλίζει αξιοπρεπή επίπεδα διαβίωσης. Αποτελεί δέσμευση που προκύπτει από διεθνείς συμβάσεις που ισχύουν και για το ασφαλιστικό σύστημα κάθε χώρας.
Έχουμε αναφέρει ότι ακόμα και με 500 ευρώ συντάξιμες αποδοχές, το νέο σύστημα αποδίδει για είκοσι έτη ασφάλισης συνολική σύνταξη ύψους 463 ευρώ, δηλαδή ποσοστό αναπλήρωσης 93%. Μιλάμε μόνο για την κύρια σύνταξη. Δεν αναφερόμαστε σε τυχόν καταβαλλόμενη επικουρική. Για σαράντα έτη ασφάλισης αποδίδει ποσοστό αναπλήρωσης 120%. Οι μέσοι όροι αναπλήρωσης που υπάρχουν στην Ευρώπη δεν ξεπερνούν το 70%.

Επομένως, η πρακτική που ακολουθήσαμε στην εφαρμογή των συντελεστών για την έκδοση συνταξιοδοτικών αποφάσεων έχει ως κανόνα να προστατεύουμε τα χαμηλά εισοδήματα για να διασφαλίζουμε αξιοπρεπείς όρους διαβίωσης.

Το οικονομικό ισοζύγιο του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης είναι πολύ νωρίς για να το αποτιμήσουμε. Όμως, είναι ενδεικτική η πορεία των εισπράξεων και για το μέλλον. Είπα και χθες ότι είναι αισιόδοξο το στοιχείο πως το μήνα Ιανουάριο είχαμε ένα πλεόνασμα 36.000.000 ευρώ. Έχουμε μια θετική τάση ως προς τις εισπράξεις και έχουμε ένα αυξημένο ποσοστό ως προς την εισπραξιμότητα.
Επίσης, πρέπει να προσέξετε τα στοιχεία που δίνουμε κατά καιρούς για να είναι επωφελής η κάθε συζήτηση που κάνουμε εδώ. Αποδείχθηκε ότι τον Δεκέμβριο του 2016 καταβάλλαμε στον ΕΟΠΥΥ πάνω από 4.300.000.000 ευρώ. Μπόρεσε έτσι ο ΕΟΠΥΥ να δώσει πάνω από 500.000.000 στα δημόσια νοσοκομεία.

Για πρώτη φορά έγιναν τόσο μεγάλης έκτασης πληρωμές στους παρόχους, στη φαρμακευτική και την υγειονομική περίθαλψη. Και γι' αυτό τον λόγο, υπάρχει ικανοποίηση εκ μέρους των φορέων των παρόχων, οι οποίοι, κατά τα προηγούμενα χρόνια, όπως όλοι θυμόμαστε, εκδήλωναν τη μεγάλη αγανάκτησή τους επειδή δεν πληρώνονται οι παροχές που παρείχαν.
Το 2017 θα αποδώσουμε το σύνολο των εσόδων που θα εισπράξουμε για τον ΕΟΠΥΥ, δηλαδή περίπου 5 δισεκατομμύρια ευρώ, και ήδη μέχρι σήμερα έχουμε αποδώσει, Φλεβάρης-Μάρτης του 2017, περίπου 935 εκατομμύρια ευρώ. Συνεπώς, όλα αυτά τα δεδομένα, σε μια ουσιαστική τοποθέτηση που κάνω εδώ, αποδεικνύουν ότι τα πράγματα μπορούν να πάνε πραγματικά πολύ καλύτερα.
Δημιουργούνται, όμως, στον δημόσιο λόγο ψευδείς εντυπώσεις που συστηματικά μεθοδεύονται μέσα από διάφορους παράγοντες που διαμορφώνουν αυτόν τον δημόσιο λόγο, πρόσωπα στα μέσα ενημέρωσης, αλλά συμβάλλετε κι εσείς σε αυτό με έναν τρόπο που δεν ωφελεί την κοινωνική ασφάλιση και την προσπάθεια της χώρας.

Πήραν, για παράδειγμα, τον δείκτη της μερικής απασχόλησης. Υπάρχουν τέσσερα εκατομμύρια ασφαλισμένων στη χώρα, στον χώρο της ιδιωτικής ασφάλισης, των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών. Από αυτούς δύο εκατομμύρια είναι ασφαλισμένοι με εξαρτημένη εργασία, πεντακόσιες πενήντα χιλιάδες έχουν μερική απασχόληση. Και πράγματι, γι' αυτό το τμήμα των απασχολουμένων, δηλαδή των πεντακοσίων πενήντα χιλιάδων ατόμων, διαμορφώνεται ένας μέσος όρος αποδοχών ύψους 394 ευρώ και μέσο ημερομίσθιο ύψους 27,72 ευρώ.

Με αυτό το δείγμα, πράγματι προκύπτει ότι περίπου δέκα μερικώς απασχολούμενοι χρειάζονται για μία σύνταξη, αλλά είναι ψευδές το στοιχείο. Αλλοιώνεται μια πραγματικότητα. Διότι ο μέσος μισθός είναι 1.176 ευρώ και το μέσο μεροκάματο είναι 51 ευρώ. Και αυτό πρέπει να το υπολογίζετε πάνω στα τέσσερα εκατομμύρια ασφαλισμένων και όχι στους πεντακόσιους πενήντα χιλιάδες που έχουν μερική απασχόληση. Δεν βγαίνει σε καμιά περίπτωση τέτοιο στοιχείο.
Αρέσκεστε να αναφέρεστε στους αγρότες, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς, ότι δηλαδή ο ΟΓΑ, με τη μετάβασή του στον ΕΦΚΑ, προκαλεί ζημία στους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ. Τριακόσιοι ογδόντα έξι χιλιάδες διακόσιοι πενήντα τέσσερις αγρότες πληρώνουν λιγότερες εισφορές από 50 μέχρι 150 ευρώ.

Τα νούμερα υπάρχουν και δημοσιεύονται και επίσημα από τον ΕΦΚΑ: Τριακόσιοι σαράντα επτά χιλιάδες έχουν περίπου διαφορά ύψους 50 ευρώ, είκοσι πέντε χιλιάδες τριακόσιοι έχουν διαφορά ύψους 100 ευρώ, δεκατρείς χιλιάδες πεντακόσιοι ενενήντα τέσσερις έχουν διαφορά ύψους 150 ευρώ. Σχετική αύξηση προκύπτει σε τριάντα τέσσερις χιλιάδες περίπου άτομα και μόνο εξακόσιοι τριάντα πέντε από τους τετρακόσιους σαράντα τέσσερις χιλιάδες αγρότες, καλούνται να καταβάλλουν εισφορά στην υψηλότερη κατηγορία.
Κι εκείνο που θα έχουμε εντέλει είναι ένα συνταξιοδοτικό δικαίωμα και στους αγρότες μας, τους πρώην ασφαλισμένους του ΟΓΑ, που δεν θα διαφέρει από την απόλαυση του ασφαλιστικού δικαιώματος που έχουν όλοι οι υπόλοιποι Έλληνες. Και αυτό είναι θέμα επιλογής και θα το υπερασπιστούμε σε κάθε περίπτωση.

Εσείς, προφανώς, υπόσχεστε, όταν θα επανέλθετε κάποτε, αν επανέλθετε, στην Κυβέρνηση, να περικόψετε αυτά τα δικαιώματα, να επαναφέρετε τους αγρότες στο κατώτατο επίπεδο κοινωνικής προστασίας που έχει σημειωθεί στη χώρα μας διαχρονικά.
Ήδη από το 1959, η επιτροπή του τότε Υπουργείου Συντονισμού είχε καταγράψει ως βασικό πρόβλημα την έλλειψη ενιαίου προγράμματος κατά τη θέσπιση της κοινωνικής ασφάλισης. Είχαμε περίπου τριακόσιους είκοσι πέντε φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης τη δεκαετία του 1990.
Αυτό ήταν αποτέλεσμα πελατειακών επιλογών, έλλειψης οργάνωσης και έλλειψης προοπτικής. Φυσικά, δεν υπήρχε η αντίληψη που πρέπει να κυριαρχεί στην κοινωνική ασφάλιση ότι όλοι πρέπει να είναι αλληλέγγυοι με όλους και όλοι να είναι μαζί σε μία προοπτική διασφάλισης των βασικών δικαιωμάτων.

Η μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης στις ονομαστικές τιμές κατά το 2009 μέχρι το 2015 ήταν 2 δισεκατομμύρια ευρώ και αυτό αντιστοίχως, κατά την ίδια χρονική περίοδο, ισοδυναμεί με απώλεια των ασφαλισμένων ύψους 44 δισεκατομμυρίων ευρώ, αθροιστικά φυσικά και όχι κατ' έτος.
Παρά ταύτα, έχουμε μία δαπάνη που αυξάνεται ως προς το ΑΕΠ κατά 17% το 2015, ενώ το 2009 ήταν κατά 13,7%. Δηλαδή, μειώνονται συντάξεις και τα ασφαλιστικά έσοδα και αυξάνεται η δαπάνη. Αυτό μόνο εσείς μπορούσατε να το πετύχετε λόγω της έλλειψης μίας πολιτικής που έδειχνε ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των εργαζομένων, για τους μισθούς, για τα συλλογικά εργασιακά δικαιώματα και για τις συντάξεις.

Όλα αυτά συνέβαιναν μολονότι από το 2002 προβλεπόταν συμμετοχής στις δαπάνες για το ΙΚΑ 1% του ΑΕΠ, 33% επί των εισφορών στα άλλα ταμεία και 66% στον ΟΓΑ από το 1997. Δεν τηρήθηκε ποτέ αυτή η σχέση ως προς το ΑΕΠ ή ως προς τις υποχρεώσεις του Δημοσίου, διότι δημιουργούνταν πάντα δημοσιονομικό κενό και το ελληνικό Δημόσιο ερχόταν να καλύψει αυτό το χρηματοδοτικό κενό, το οποίο δεν μπορούσε να καλυφθεί ούτε από τα έσοδα τα οποία όλο και λιγόστευαν –εννοώντας τις ασφαλιστικές εισφορές- ούτε βεβαίως από τη χρηματοδότηση η οποία δεν ήταν επαρκής.

Το 2009 η χρηματοδότηση ήταν 15,6 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή το 6,58% του ΑΕΠ και το 2015 είχαμε συμμετοχή της χρηματοδότησης κατά ποσοστό κοντά στο 5,5% του ΑΕΠ. Αυτό το χρηματοδοτικό κενό δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί διατηρώντας τις δομές που είχε η κοινωνική ασφάλιση πριν τον ν. 4387/2016, πριν τον νόμο που ισχύει από 1-1-2017, μόλις δύο μήνες από την ημέρα έναρξης της εφαρμογής του.
Επίσης, δεν μπορείτε να κρίνετε τόσο πρόωρα μία τόσο μεγάλη αλλαγή, η οποία ήδη έχει επιφέρει, όπως σας είπα, θετικά αποτελέσματα στην κοινωνική ασφάλιση, στην οικονομία, αλλά και στη λειτουργία για την απόλαυση των δικαιωμάτων των ασφαλισμένων.

Επομένως, σε όλα τα επίπεδα, αυτό που βλέπω να γίνεται είναι να πυροδοτείτε, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, αντιθέσεις με όποιον έχετε στη διάθεσή σας, απέναντι σε ένα σύστημα το οποίο προσπαθούμε επ' ωφελεία του ελληνικού λαού και της οικονομίας να θέσουμε σε λειτουργία.
Με αυτή τη σημασία εκδηλώθηκε η σχετική κατάληψη του γραφείου μου από τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ, συνοδεία δημάρχων, οι οποίοι αγνοούσαν ότι δεν θίγεται το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα επειδή αναλαμβάνουν ευθύνες μέσα στην τοπική αυτοδιοίκηση για καθήκοντα τα οποία δεν αμείβονται. Αυτό είναι ρητό, είναι κατηγορηματικό. Και έρχεται ένας φορέας, που θα έπρεπε να βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο ευθύνης, να δημιουργήσει μια εικόνα η οποία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Την ίδια σημασία έχουν και οι σχετικές αναφορές περί της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, όσον αφορά τη επευφημία που μου επιφυλάσσουν οι φορείς γιατί μείωσα τις εισφορές.

Ακούστε, δεν είναι το θέμα εδώ ποιος παίρνει λίγα και δίνει πολλά. Η κοινωνική ασφάλιση δεν προσφέρεται για τέτοιους διαγωνισμούς. Δεν είπαμε εμείς ότι θα παίρνουμε λιγότερα, ενώ εσείς θα παίρνατε περισσότερα. Άλλο είναι το θέμα. Το θέμα είναι ότι πρέπει να δημιουργήσουμε αίσθημα εμπιστοσύνης σε έναν κορυφαίο χώρο κοινωνικής αλληλεγγύης, στον πιο καθοριστικό για την κοινωνία και την ύπαρξή της χώρο, ο οποίος πρέπει να είναι προστατευμένος και να λειτουργεί σε όφελος όλων, αντί να δημιουργούνται εντυπώσεις ότι δεν αξίζει υπεράσπισης η κοινωνική ασφάλιση, καθώς ακόμα και σήμερα αυτό που άκουγα είναι ότι δημιουργούνται προϋποθέσεις για να καταφεύγει κανείς στην ιδιωτική ασφάλιση, προκειμένου να έχει κάλυψη βασικών αναγκών.
Μη συνεχίζετε με αυτόν τον τρόπο να μιλάτε για την κοινωνική ασφάλιση. Δεν ωφελεί κανέναν. Δεν ωφελεί κανέναν στη χώρα. Δεν ωφελεί ούτε τον πολιτικό κόσμο να μιλάει με αυτόν τον ανεύθυνο τρόπο για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα που άπτεται της ίδιας της ύπαρξης της κοινωνίας.

(Ο νομικός κ. Αναστάσιος Πετρόπουλος είναι εξωκοινοβουλευτικόςς υφυπουργός Εργασίας)

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline