«Πώς να ζήσουμε τη ζωή μας; Πώς να αντέξουμε τη ζωή μας;»: Το παραπάνω, βαθιά πολιτικό στην ουσία του ερώτημα, σε συνδυασμό με τα σύγχρονα αιτήματα για Δημοκρατία, Δικαιοσύνη και συμπερίληψη, διατρέχει, το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου που ανακοινώθηκε σήμερα. Τί θα δούμε λοιπόν το καλοκαίρι σε Ηρώδειο, Επίδαυρο, Πειραιώς 260 αλλά και σε άλλους χώρους με τους οποίους συνδέεται φέτος η διοργάνωση;
Θα δούμε 93 παραγωγές θεάτρου, μουσικής, χορού και περφόρμανς στις οποίες θα συμμετάσχουν 2.500 καλλιτέχνες από ολόκληρο τον κόσμο. Ανάμεσά τους κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας καλλιτεχνικής σκηνής όπως ο Sting, η Loreena McKennitt, ο Charles Lloyd, ο Yo-Yo Ma, οι αξιόλογοι σκηνοθέτες Τιμοφέι Κουλιάμπιν, Tiago Rodrigues, Kornél Mundruczó και Caroline Guiela Nguyen και οι διεθνείς χορογράφοι Serge Aimé Coulibaly, Roger Bernat Anne Teresa De Keersmaeker.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος θα παρουσιάσει ένα μεγάλο μουσικό αφιέρωμα στην Μεταπολίτευση. Το δυναμικό παρών όμως θα δώσουν και σημαντικοί και δημοφιλείς Έλληνες καλλιτέχνες και θεατρικοί οργανισμοί, όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Λεωνίδας Καβάκος, η Τάνια Τσανακλίδου και η Ελεωνόρα Ζουγανέλη, ο Θόδωρος Τερζόπουλος, ο Κωνσταντίνος Ρήγος, το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος αλλά και νέοι Έλληνες δημιουργοί.
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου
«Μέσα σε έναν κόσμο που φλέγεται, σηκώνει αυλαία φέτος το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Φιλοδοξούμε να σας δείξουμε αυτόν τον κόσμο κάτω από ένα καινούριο φως και να διαστείλουμε τον χρόνο μέσα σας τα βράδια που θα έρθετε μαζί μας με ένα πρόγραμμα πολυφωνικό, μαχητικό, παρηγορητικό, πολιτικό αλλά γεμάτο αληθινή ομορφιά» αναφέρει με νόημα η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Κατερίνα Ευαγγελάτου.
Ηρώδειο
Διάσημους ξένους αλλά και Έλληνες ερμηνευτές, μεγάλες ορχήστρες, σπουδαίους μαέστρους και σολίστ θα φιλοξενήσει φέτος το Ηρώδειο. Ποδαρικό θα κάνει η Εθνική Λυρική Σκηνή με την όπερα του Πουτσίνι «Τόσκα» ενώ έχει αναλάβει και το κλείσιμο της αυλαία με την «Τραβιάτα» του Βέρντι σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου.
H όπερα «Τόσκα» θα παρουσιαστεί στο Ηρώδειο από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Από το ελληνικό ρεπερτόριο ξεχωρίζουν το μεγάλο μουσικό αφιέρωμα του Διονύση Σαββόπουλου στη Μεταπολίτευση με προσκεκλημένους τους Ελευθερία Αρβανιτάκη, Δήμητρα Γαλάνη, Χρήστο Θηβαίο, Μανώλη Μητσιά, Πάνο Μουζουράκη, Γιώργο Νταλάρα και Μαρία Φαραντούρη αλλά και το αφιέρωμα στον Μίμη Πλέσσα.
Το σύγχρονο ξένο μουσικό ρεπερτόριο θα εκπροσωπηθεί από τον διαχρονικό Sting, την Καναδή ερμηνεύτρια και συνθέτρια Loreena McKennitt με τις μουσικές του κόσμου και τον θρύλο της τζαζ Charles Lloyd ο οποίος θα συμπράξει με τη Μαρία Φαραντούρη. Οι φίλοι του κλασικού μουσικού ρεπερτορίου θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μεγάλες ορχήστρες, σπουδαίους μαέστρους και δεξιοτέχνες μουσικούς όπως η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών με τον Λουκά Καρυτινό και τον διάσημο Αμερικανό, εσθονικής καταγωγής μαέστρο Neeme Järvi, η Chamber Orchestra of Europe με τον Simon Rattle, η Φιλαρμονική του Γκρατς με τον Βασίλη Χριστόπουλο, η Philarmonic Brass με τον Philippe Auguin, και η Philharmonia Orchestra, αλλά και ο ς κόντρα τενόρος Jakub Józef Orliński και ο αρχιμουσικός Santtu-Matias Rouvali αλλά και οι σπουδαίοι μουσικοί Λεωνίδας Καβάκος Yo-Yo Ma κ.α.
Η Loreena McKennit θα τραγουδήσει στο ΗρώδειοΜετά από χρόνια μάλιστα επιστρέφει στο Ηρώδειο και ο χορός με ένα μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός, τη νέα δημιουργία της Anne Teresa De Keersmaeker και των Rosas, σε μια χορογραφία που θα κατακλύσει τη σκηνή με την εκρηκτική της ενέργεια.
Επίδαυρος
Τα φετινά Επιδαύρια θα εγκαινιάσει ο διεθνώς καταξιωμένος Ρώσος σκηνοθέτης Τιμοφέι Κουλιάμπιν ο οποίος θα παρουσιάσει την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη με τη συμμετοχή αξιόλογων ηθοποιών όπως οι Μαρία Ναυπλιώτου, Νικόλας Παπαγιάννης,
Νίκος Ψαρράς κ.α.
Ο Ρώσος σκηνοθέτης Τιμοφέι ΚουλιάμπινΗ δεύτερη, μεγάλη διεθνής εμφάνιση είναι αυτή του Πορτογάλου σκηνοθέτη και νέου διευθυντή του Φεστιβάλ της Αβινιόν Τιάγκο Ροντρίγκες ο οποίος σκηνοθετεί τον περίφημη θίασο της Κομεντί Φρανσέζ στην παράσταση «Not Hecuba» που περιστρέφεται γύρω από την ιστορία της Εκάβης.
Με δύο παραγωγές κατεβαίνει στην Επίδαυρο το Εθνικό Θέατρο: ο Θόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθετεί την «Ορέστεια» του Αισχύλου και ο Θάνος Παπακωνσταντίνου τις «Βάκχες του Ευριπίδη.
Τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη θα παρουσιάσει φέτος στο αργολικό θέατρο το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος με τη σκηνοθετική υπογραφή του Γιάννη Κακλέα, ο Άρης Μπινιάρης θα ανεβάσει τους Αριστοφανικούς «Όρνιθες» με τους Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, Γιώργο Χρυσοστόμου κ.α. ενώ τα Θέατρα Τέχνης και Νέου Κόσμου θα ενώσουν τις δυνάμεις στις «Ικέτιδες» του Αισχύλου που θα σκηνοθετήσει η Μαριάννα Κάλμπαρη με πρωταγωνιστές τους Λυδία Κονιόρδου, Λένα Παπαληγούρα, Γιάννης Τσορτέκη και σολίστ τη Μαρίνα Σάττι.
Ο Γιάννης Κακλέας Στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου συνεχίζεται, για τέταρτη χρονιά, ο επιτυχημένος Κύκλος Contemporary Ancients, με δύο παραστάσεις σε ενιαία βραδιά οι οποίες συνομιλούν με έργα που θα συναντήσουμε και στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου: Εγώ, μια δούλα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, εμπνευσμένο από την Εκάβη του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου, και Ιφιγένεια / Βορά της Βίβιαν Στεργίου, εμπνευσμένο από την Ιφιγένεια εν Αυλίδι, σε σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου
Στη Μικρή Επίδαυρο το κοινό θα έχει επίσης την ευκαιρία να απολαύσει διαφορετικά είδη μουσικής, όπως κλασικά lieder με τη διεθνή μας υψίφωνο Αλεξία Βουλγαρίδου, τζαζ διασκευές Χατζιδάκι και Τσιτσάνη από τον μετρ του είδους Δημήτρη Καλαντζή, αλλά και μια ξεχωριστή βραδιά με την Ελεονώρα Ζουγανέλη, που θα ερμηνεύσει αγαπημένα λαϊκά και αρχοντορεμπέτικα.
Η Ελεωνόρα Ζουγανέλη θα τραγουδήσει στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Παράλληλα, συνεχίζεται η Πάροδος, το επιτυχημένο διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα (studio residency) που εγκαινιάστηκε το 2021, με συντονιστή φέτος τον σκηνοθέτη Σίμο Κακάλα, o οποίος θα δουλέψει με νέες καλλιτέχνιδες και νέους καλλιτέχνες πάνω στον Ορέστη του Ευριπίδη. Συνέχεια θα έχουμε όμως και για το grape – Greek Agora of Performance, την καινοτόμα πρωτοβουλία για τη συστηματική προώθηση και προβολή του ελληνικού Θεάτρου και Χορού, με οκτώ έργα τα οποία θα παρουσιαστούν ν σε ένα συμπυκνωμένο πενθήμερο (21 - 25 Ιουλίου) για επαγγελματίες, διεθνείς καλεσμένους του Φεστιβάλ, αλλά και για το αθηναϊκό κοινό.
Πειραιώς 260
Για μία ακόμη χρονιά η Πειραιώς 260 θα γίνει το σημείο συνάντησης και δημιουργικού διαλόγου των σύγχρονων διεθνών δυνάμεων του θεάτρου και του χορού. Από το πλούσιο πρόγραμμά της ξεχωρίζει το αφιέρωμα στον Λευτέρη Βογιατζή με την προβολή της ιστορικής «Αντιγόνης» του, που ανέβηκε στην Επίδαυρο το 2006, με τον ίδιο στον ρόλο του Κρέοντα.
Ο Λευτέρης Βογιατζής στην «Αντιγόνη»Ο σπουδαίος Βέλγος σκηνοθέτης Γκι Κασίερς θα σκηνοθετήσει, στο πλαίσιο των «Μονολόγων», τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη στη νουβέλα του Φιλίπ Κλοντέλ «Η αγαπημένη του κυρίου Λιν».
«Μπορεί η τέχνη να σώσει τον κόσμο; Ή μήπως η επιθυμία των καλλιτεχνών να αφήσουν το στίγμα τους μέσα από την τέχνη είναι ουτοπική;» διερωτάται ο Krzysztof Warlikowski στη νέα του παράσταση, με αφετηρία βιβλία του νομπελίστα συγγραφέα Τζ. Μ. Κουτσί. «Πώς μπορεί κανείς να αποσυνδέσει τη διεκδίκηση της διαφορετικότητας από μια ευρύτερα πολιτική στάση;», ρωτά ο Kornél Mundruczó στο Parallax, ενώ η Caroline Guiela Nguyen στο Lacrima υφαίνει μια ιστορία για την κοινωνική καταπίεση, με όχημα τη δημιουργία ενός βασιλικού ενδύματος.
Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης Συνομιλώντας με την πλούσια παράδοση της αφρικανικής κουλτούρας, ο χορογράφος Serge Aimé Coulibaly από την Μπουρκίνα Φάσο μιλάει, από την πλευρά του, για την επιθυμία της εξέγερσης και το γκρέμισμα του παλιού κόσμου. Ο Λιβανέζος καλλιτέχνης Rabih Mroué παρουσιάζει μια αποκαλυπτική ανατομία κυβερνητικής διαφθοράς, ενώ η Susanne Kennedy επιστρέφει στο Φεστιβάλ και μαζί με τον εικαστικό Markus Selg παρουσιάζει ένα μετα-ανθρωπιστικό φουτουριστικό σχόλιο επάνω στη σχέση ανθρώπου και τεχνολογίας. Σε ανάλογο πνεύμα, οι Forced Entertainment και ο Tim Etchells γιορτάζουν τα 40 χρόνια της ιδιαίτερης παρουσίας τους στις διεθνείς σκηνές με ένα νέο έργο, που σκιαγραφεί τον εγκλωβισμό του σύγχρονου ανθρώπου μέσα σ' ένα περιβάλλον τεχνητής νοημοσύνης.
Θέματα κοινότητας και συμμετοχής αναδεικνύει το πρόγραμμα του Χορού, που ανοίγει αυλαία με το À la carte του διεθνούς Έλληνα χορογράφου Γιάννη Μανταφούνη και την Dresden Frankfurt Dance Company. «Μπορούμε να εφεύρουμε καινούργιους χορούς σε μια γιορτή που μας ενώνει;», διερωτάται η Τζένη Αργυρίου με την καινούργια της χορογραφία, ενώ η Αργεντίνα χορογράφος Ayelen Parolin, που έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ενορχηστρώνει με χιούμορ την αγωνιώδη προσπάθεια συμπόρευσης των ανθρώπων σ' έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο.
Η καθημερινή κίνηση μιας φοβισμένης κοινωνίας κυριαρχεί στην παράσταση του Ηλία Χατζηγεωργίου, Scared, ενώ το Strong Born της Kat Válastur συνομιλεί με τον μύθο της Ιφιγένειας σε μια δυναμική τελετουργική παράσταση, εμπνευσμένη από την αρχαία ηρωίδα που κατέχει εξέχουσα θέση στο φετινό πρόγραμμα. Η Αναστασία Βαλσαμάκη, με την παράσταση χορού The Verso, αντιστέκεται στην κλασική μετωπική απεύθυνση και δημιουργεί κινούμενα τοπία, ενώ η Ερμίρα Γκόρο επιστρέφει στην Πειραιώς 260 με ένα σόλο εμπνευσμένο από την έννοια του τέλους, σε μια σπονδυλωτή σύνθεση τεσσάρων χορογράφων (Maria Hassabi, Hannes Langolf, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Ερμίρα Γκόρο).