Μάκης Σεριάτος: Ο γρίφος των δημοσκοπήσεων

Οι περισσότεροι πολιτικοί ερευνητές είναι στις ημέρες μας σοβαρά προβληματισμένοι. Το πρόβλημα με τις έρευνες δεν είναι τα υπερβολικά δείγματα των συμμετεχόντων, που κάμπτουν τα αποτελέσματα στην προτιμώμενη προοπτική της μιας πλευράς. Το πρόβλημα είναι ότι, οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί αλλάζουν όλο και περισσότερο τον τρόπο που επικοινωνούν κι έτσι είναι δύσκολο να τους προσεγγίσεις με τον παραδοσιακό τρόπο.

Γράφει: ο Μάκης Σεριάτος

Παραδοσιακά, οι δημοσκοπήσεις έχουν μετρήσει τις απόψεις των ψηφοφόρων ή των καταναλωτών, καλώντας τους συμμετέχοντες στο δείγμα, τηλεφωνικά στο σπίτι. Η τυπική διαδικασία απαιτεί από τους ερευνητές να επιλέξουν τυχαία το σύνολο των ερωτώμενων και να τους καλέσουν επανειλημμένα -έως και έξι φορές- σε μία προσπάθεια να λάβουν μία απάντηση. Εάν δεν μπορέσουν να έρθουν σε επαφή με αυτούς τους ψηφοφόρους με την έκτη προσπάθεια, μόνο τότε θα μεταβούν σε νέο πρόσωπο, στην προσπάθειά τους να έχουν ερωτώμενους που θα εκπροσωπούν το σωστό δείγμα μιας έρευνας.

Αλλά οι ψηφοφόροι, πλέον, έχουν αλλάξει συνήθειες και στην πραγματικότητα οι περισσότεροι από τους μισούς από εμάς δεν κατέχουν σταθερό τηλέφωνο ή δεν χρησιμοποιούν το σταθερό τηλέφωνό τους ως το κύριο μέσο επικοινωνίας τους. Σήμερα ζούμε στην εποχή της κινητής τηλεφωνίας.
Πόσο διαδεδομένα είναι τα κινητά τηλέφωνα; Σε ένα έξυπνο κομμάτι, που γράφτηκε για το The Huffington Post, ο δημοκρατικός βουλευτής Μπράιαν Στράικερ επεσήμανε τις τελευταίες στατιστικές, που δείχνουν ότι υπάρχουν 326 εκατ. ενεργά κινητά τηλέφωνα στις ΗΠΑ από τον Δεκέμβριο του 2012. Δηλαδή, 1,04 κινητά ανά άτομο, περιλαμβάνοντας και βρέφη και παιδιά σε ολόκληρη τη χώρα.

Αυτή, για παράδειγμα, είναι μία δραματική αλλαγή σε νοικοκυριά που βασίζονται σε κινητά τηλέφωνα έναντι σταθερών γραμμών και που, εν δυνάμει, χρησιμοποιούνται ως δείγμα εταιριών ερευνών.

Όσοι χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα έχουν αξιοσημείωτα διαφορετικά, δημογραφικά χαρακτηριστικά από όσους χρησιμοποιούν σταθερά τηλέφωνα. Περισσότερο από το 60% των ενηλίκων ηλικίας κάτω των 45 ετών χρησιμοποιούν μόνο τα κινητά τους τηλέφωνα και μόνο το 13% ηλικίας 65 ετών και άνω. Οι ισπανόφωνοι είναι, για παράδειγμα, πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιούν αποκλειστικά τα κινητά τους, περισσότερο από κάθε άλλη εθνότητα.

Ένα άλλο εντυπωσιακό παράδειγμα στις ΗΠΑ δείχνει ότι, όσοι κατέχουν μόνο κινητά τηλέφωνα έχουν περισσότερες πιθανότητες να κλίνουν προς τους Δημοκρατικούς. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι Δημοκρατικοί που χρησιμοποιούσαν μόνο τα κινητά τους ήταν πενταπλάσιοι σε ποσοστό, από εκείνους που έκαναν χρήση των σταθερών τους τηλεφώνων.

Οι συνέπειες για τους Αμερικανούς ερευνητές ήταν σαφείς: Όποιος ήθελε να δημιουργήσει μία έρευνα που να δίνει προβάδισμα στους Ρεπουμπλικάνους, θα μπορούσε να έχει δείγμα που χρησιμοποιεί μόνο σταθερά τηλέφωνα, ενώ για ένα προβάδισμα στους Δημοκρατικούς θα χρησιμοποιούσε δείγμα με περισσότερη χρήση κινητών τηλεφώνων.

Για να δημιουργηθεί, όμως, ένα σωστό δείγμα και μία έρευνα που να αντιπροσωπεύει με ακρίβεια τις απόψεις του σύγχρονου εκλογικού σώματος, ο έλεγχος για το ποσοστό των χρηστών κινητής και σταθερής τηλεφωνίας είναι εξίσου σημαντικός με το φύλο, τη φυλή και την εκπαίδευση του ευρύτερου πληθυσμού.

Η άποψη ότι, μία έρευνα μπορεί να διαστρεβλώσει επίτηδες τα αποτελέσματα αναλόγως με το ποιός τη ζητάει, χάνει έδαφος, όταν αναλογιστεί κανείς πως τα μόνα αποτελέσματα που έχουν αξία για κάθε πολιτικό πρόσωπο ή κόμμα είναι αυτά των εκλογών. Άρα, όσο πιο κοντά είναι οι προεκλογικές έρευνες σε αυτά, τόσο καλύτερα μπορούν και να διαχειριστούν τα αποτελέσματά τους οι υποψήφιοι και να πάρουν σωστές αποφάσεις για το μέλλον τους. Ποιος πολιτικός θα ήθελε να πάρει υπερβολικά αισιόδοξα μηνύματα από μία έρευνα κατά την προεκλογική περίοδο και, τελικά, η κάλπη να δείξει ότι δεν ήταν τα σωστά;

Ένα σοβαρό, όμως, ζήτημα που προκύπτει είναι το κόστος. Οι έρευνες που περιλαμβάνουν δείγμα με ερωτηθέντες χρήστες κινητών τηλεφώνων στοιχίζουν πολύ ακριβότερα. Αναλογιστείτε ότι, το ερωτηματολόγιο μιας έρευνας μπορεί να διαρκέσει και μισή ώρα. Άρα, οι χαμηλού κόστους δημοσκοπήσεις είτε μειώνουν τον αριθμό του δείγματος είτε αγνοούν τους χρήστες μόνο κινητών τηλεφώνων, με υπαρκτό τον κίνδυνο να δίνουν αποτελέσματα που δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα.

Είναι ξεκάθαρο ότι, ο πολλαπλασιασμός των νοικοκυριών που χρησιμοποιούν μόνο κινητά τηλέφωνα αλλάζει τον τρόπο ορθού προσδιορισμού του δείγματος μιας έρευνας που θα δώσει αξιόπιστα αποτελέσματα. Είναι ένα σοβαρό ζήτημα που καλούνται να λύσουν οι σύγχρονοι ερευνητές.

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline