1.Η παραίτηση του Ζόραν Ζάεφ από το αξίωμα του πρωθυπουργού δεν σημαίνει απαραιτήτως και τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία. Ο ίδιος ο Ζάεφ, κατά την δήλωση παραίτησής του, επανέλαβε ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει ακόμη 2,5 χρόνια για να ολοκληρώσει την θητεία της και πρέπει να συνεχίσει το έργο της.
Η παρούσα κυβέρνηση έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έστω και ισχνή (υποστηρίζεται από 62 βουλευτές εκ των 120 που αριθμεί το νομοθετικό σώμα της χώρας). Ως εκ τούτου, τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού σε συνεννόηση μεταξύ τους θα μπορούσαν να ορίσουν νέο πρωθυπουργό, στη θέση του Ζάεφ. Πάντως, μία τέτοια κυβέρνηση, όπως σχολιάζεται στα Σκόπια, δεν θα ήταν μακράς πνοής.
Όμως δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο κάποιο - ή κάποια -μικρότερα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού να άρουν την εμπιστοσύνη τους στην παρούσα κυβέρνηση και να "μεταπηδήσουν" στην αντιπολίτευση και στο VMRO-DPMNE, το οποίο, στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να ηγηθεί ενός νέου κυβερνητικού σχήματος, άνευ εκλογών.
Σε περίπτωση που δεν "ευοδωθεί" κανένα από τα παραπάνω δύο σενάρια, τότε μένει να προκηρυχθούν στη χώρα πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, 100 ημέρες πριν τη διεξαγωγή των εκλογών πρέπει να σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση, η οποία θα οδηγήσει τη χώρα στις εκλογές.
2.Στον χθεσινό δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ έχασε τόσο στον μητροπολιτικό δήμο των Σκοπίων, όσο και σε όλους τους άλλους μεγάλους δήμους της χώρας, στους οποίους στήθηκαν κάλπες.
Ο μεγάλος νικητής των δημοτικών αυτών εκλογών αναμφίβολα ήταν το δεξιό αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE, ο αρχηγός του οποίου, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, αργά χθες το βράδυ δήλωσε ότι η καλύτερη λύση για τη χώρα είναι η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Οι δημοτικές αυτές εκλογές διεξήχθησαν για την ανάδειξη δημάρχων και δημοτικών συμβουλίων σε 80 δήμους της χώρας και στον μητροπολιτικό δήμο των Σκοπίων.
Συνολικά, το VMRO-DPMNE επικράτησε σε 42 δήμους, το SDSM σε 16 και το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη χώρα, το DUI σε 10 δήμους. Στους υπόλοιπους δήμους κέρδισαν υποψήφιοι μικρότερων κομμάτων και ανεξάρτητοι υποψήφιοι.
Σε αχαρτογράφητα νερά εισέρχεται η Βόρεια Μακεδονία, μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ - Το σκηνικό το επόμενο διάστημα στη γειτονική χώρα θα είναι περίπλοκο.
Σε αχαρτογράφητα νερά εισέρχεται η Βόρεια Μακεδονία, μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος ανέλαβε την ευθύνη για τη βαριά ήττα του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος στις δημοτικές εκλογές, ο δεύτερος γύρος των οποίων διεξήχθη χθες.
Το σκηνικό το επόμενο διάστημα στη γειτονική χώρα θα είναι περίπλοκο. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο κυβερνητικός συνασπισμός θα μπορούσε να παραμείνει στην εξουσία για άλλα δυόμισι χρόνια καθώς διαθέτει, έστω και οριακά, την απόλυτη πλειοψηφία, διασφαλίζοντας σε μεγάλο βαθμό μια συνέχεια στην εσωτερική και – σε ό,τι μας αφορά, κυρίως – την εξωτερική πολιτική της γειτονικής χώρας.
Αν και η παρουσία του κ. Ζάεφ είχε τη δική της ιδιαίτερη σημειολογική και ουσιαστικά βαρύτητα για την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, την επιτυχή ολοκλήρωση ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ, και την προσδοκία για μια ομαλή ενταξιακή πορεία και προς την ΕΕ, η παραμονή του κυβερνητικού συνασπισμού στην εξουσία θα διατηρήσει ζωντανό το θετικό σκηνικό.
Ωστόσο, είναι σαφές ότι η κυβέρνηση έχει υποστεί ένα βαρύ πλήγμα. Ο συνασπισμός θα υπόκειται σε τριγμούς και η αποχώρηση Ζάεφ δυσχεραίνει την όλη διαχείριση της κατάστασης, καθώς ενισχύεται η επιχειρηματολογία της αντιπολίτευσης περί δυσαρμονίας μεταξύ κυβέρνησης και λαϊκής βούλησης όπως αυτή εκφράσθηκε στις τοπικές εκλογές. Η ενίσχυση της εθνικιστικής αντιπολίτευσης, που παραμένει πολέμια της συμφωνίας των Πρεσπών, δεν προμηνύει καλές εξελίξεις, τόσο σε διμερές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.
Η Αθήνα καλείται να εκπέμψει ουσιαστικά το μήνυμα ότι από την πλευρά της εφαρμόζει απαρέγκλιτα τη συμφωνία των Πρεσπών – και να το κάνει στην πράξη – επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι αν και ως αντιπολίτευση είχε αντιταχθεί στη συμφωνία, σήμερα ως κυβέρνηση ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους, που έχει συνέχεια και σέβεται τις υποχρεώσεις του, την εφαρμόζει. Είναι ένα σαφές και ηχηρό μήνυμα με τρεις διαφορετικούς αποδέκτες.
Πρώτον, τη διεθνή κοινότητα και κυρίως την ΕΕ και τις ΗΠΑ που εκθείασαν τη Συμφωνία των Πρεσπών η οποία συνέβαλε στη σταθερότητα των Βαλκανίων, και παράλληλα έβγαλε την Ελλάδα από το «στόχαστρο» και την κατέστησε και πάλι πρωταγωνιστή των περιφερειακών εξελίξεων. Δεύτερον, ολόκληρο το πολιτικό φάσμα της γειτονικής χώρας, προσπαθώντας να ενισχύσει τους υποστηρικτές της συμφωνίας και να «εγκλωβίσει» στην εφαρμογή της – ή να εκθέσει έναντι διεθνών θεσμών και άλλων σημαντικών χωρών – τους αρνητές της.
Τέλος, στο εσωτερικό, πέρα από το φιλελεύθερο κομμάτι της Νέας Δημοκρατίας που ήταν υπέρ της συμφωνίας, η ήττα του κ. Ζάεφ προσφέρει μια «ευκαιρία» να προβληθούν σε αυτούς που αισθάνονται ότι οι Πρέσπες ήταν εις βάρος της Αθήνας και υπέρ των Σκοπίων, και οποίοι εξακολουθούν να αντιδρούν – δυσχεραίνοντας το έργο της ελληνικής κυβέρνησης στο εμπορικό και γεωπολιτικό πεδίο – οι τεράστιες συγκρούσεις που υπάρχουν στη γειτονική χώρα, και οι οποίες καταγράφονται στις κάλπες, για τις σημαντικές και δύσπεπτες αλλαγές που τους επέβαλε η Συμφωνία των Πρεσπών.