Η Ελληνική Γλώσσα αποτελεί ένα σπάνιο φαινόμενο -και ποσοτικά και ποιοτικά», τονίζει ο πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, καθηγητής Ιωάννης Καζάζης, στο μήνυμά του για τη σημερινή ημέρα μνήμης του εθνικού ποιητή Διονύσιου Σολωμού, που έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας και εορτάζεται με εκδηλώσεις στις ελληνικές κοινότητες της Διασποράς, σε αλλοδαπά πανεπιστημιακά ιδρύματα με έδρες ελληνικών σπουδών και σε σχολές και άλλους φορείς εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας.
«Η Ελληνική Γλώσσα διαθέτει μέγα πλούτο λεξιλογίου δομημένο σε αλλεπάλληλα στρώματα, με το παλαιότερο αναγόμενο στην ελλαδική προϊστορία, και το νεότερο στο ευρωπαϊκό παρόν της χώρας. Και, το σημαντικότερο, στρώματα τόσο λειτουργικά αλληλοδιαπλεκόμενα, ώστε στην ίδια σελίδα ενός σημερινού νεοελληνικού κειμένου, πλάι σε λέξεις σαν το μέλι, τον τρίποδα και τον βασιλέα (που πρωτοαπαντούν στη μυκηναϊκή εποχή), να συναντάς σαν κάτι απολύτως φυσικό άλλες, σαν τον πύραυλο, τον δορυφόρο και την κβαντομηχανική, που ανήκουν στην ελληνική της εποχής των ταξιδιών στο διάστημα», αναφέρει ο πρόεδρος του ΚΕΓ στο μήνυμά του και συνεχίζει:
«Η περιεκτικότητα αυτή επικυρώθηκε με τη λύση που δόθηκε νομοθετικά το 1974 στο χρονίζον γλωσσικό πρόβλημα του ελληνικού κράτους που προέκυψε από το 1821 ∙ με την ωρίμανση των ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών, για έναν ιστορικό συμβιβασμό. Συμβιβασμό που επετεύχθη μετά από τους θυελλώδεις γλωσσικούς αγώνες μεταξύ δημοτικιστών και καθαρευουσιάνων (πυροδοτημένους από την ακραία επιλογή των αρχαϊστών λογίων του 19ου αιώνα να χτίσουν την επίσημη γλώσσα πάνω στον αποκλειστικό και ασυμβίβαστο αρχαϊσμό) ∙ αλλά κυρίως μετά από διακόσια χρόνια εντατικής καλλιέργειας της γλώσσας μας, σε όλες τις παραλλαγές της, από όλη την κοινωνία και σε όλους τους τομείς του επιστητού.
Τη θέση ότι η σημερινή ελληνική είναι πλουσιότερη απ' όσο υπήρξε η γλώσσα αυτή σε οποιαδήποτε άλλη φάση της μακράς της διαχρονίας -συμπεριλαμβανομένης και της αρχαίας-- την έχει τεκμηριώσει με τον αυθεντικότερο τρόπο το περιεκτικότατο "Αρχείο Δ. Γεωργακά της Νέας Ελληνικής των ετών 1800-2000" που, ψηφιοποιημένο τώρα, βρίσκεται στο "Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας" του Υπουργείου Παιδείας, που εδρεύει στην Καλαμαριά».
Ο κ. Καζάζης επισημαίνει ότι «αν η Ελληνική διακρίθηκε από τις άλλες γλώσσες την αρχαία εποχή, ήταν επειδή, χάρη στον μοναδικό της γλωσσικό μηχανισμό παραγωγής αφηρημένων ουσιαστικών».
«Κατάφερε να δημιουργήσει εκ του μηδενός το εννοιολόγιο της επιστήμης, της φιλοσοφίας και των τεχνών, στο οποίο κατά κύριο λόγο, μετά την ευρωπαϊκή Αναγέννησή του (και με τη συνδρομή της λατινικής), οφείλεται η τεχνολογική έκρηξη της Νεωτερικότητας που διαρκεί ως σήμερα. Και τούτο αποτελεί προίκα και της Νέας Ελληνικής», εξηγεί.
Παράλληλα, υπενθυμίζει ότι η γλώσσα είναι ο «Οίκος του Είναι», καθώς «στο άλλο, πάλι, άκρο του γλωσσικού φάσματος, μέσα στο λεξιλόγιο της κοινής λαλιάς, είναι εγχάρακτα τα συλλογικά βιώματα και τα επιτεύγματα του ελληνισμού στη μακρά του ιστορία» και «τα ποσοτικά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της γλώσσας μας περιμένουν τα χέρια του δάσκαλου, για να αποκαλυφθούν και, ερμηνευόμενα, να καταστούν μορφωτικό αγαθό για τις νεότερες γενιές --μορφωτικό αγαθό ικανό να δημιουργήσει ό,τι πολυτιμότερο: ταυτότητα», γι' αυτό «αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση της πολιτείας να εκπαιδεύει τις νέες γενιές στη διαχείριση και προαγωγή του εθνικού αυτού θησαυρού, ως απόδειξη του έμπρακτου σεβασμού και της πραγματικής μας αγάπης προς αυτόν».
Μια είδηση στα Αρχαία προς τιμήν της παγκόσμιας ημέρας Ελληνικής γλώσσας
Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά εορτάζεται η παγκόσμια ημέρα για την ελληνική γλώσσα, η οποία «καθιερώθηκε» για πρώτη φορά το 2017.
Με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας, η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διπλωματίας του Yπουργείου Εξωτερικών δημοσίευσε στο
YouTube μια καμπάνια υπό τον τίτλο «Did you know you speak Greek?» (Γνωρίζατε ότι μιλάτε Eλληνικά;)
Το πρωτογενές υλικό απέστειλαν τα Γραφεία Δημόσιας Διπλωματίας που λειτουργούν στις ελληνικές διπλωματικές και προξενικές αρχές.
Επιπλέον, το Αθηναϊκό Πρακτορείο τίμησε τη σημερινή παγκόσμια ημέρα της Ελληνικής γλώσσας με μία είδηση γραμμένη στα αρχαία ελληνικά.
Η είδηση του Αθηναϊκού Πρακτορείου:
«Αἱ Ἐκδόσεις τοῦ τῆς Μακεδονίας Πανεπιστημίου γέμουσιν βιβλίοις τὰ Σχολεῖα Δευτέρας Εὐκαιρίας τῶν σωφρονιστικῶν ἱδρυμάτων τοῖς Διαβατοῖς Θεσσαλονίκης, τῇ Νιγρίτᾳ Σερρῶν, τῷ Μαλανδρίνῳ Φωκίδος καὶ τῷ Δομοκῷ Φθιώτιδος.
Ἡ διευθυντὴς τῶν Ἐκδόσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας ἔφη: «Προσφέρομεν βιβλία εἰς βιβλιοθήκας δεσμοτηρίων καὶ γνόντες τὸ συντελούμενον ἔργον τοῖς τῆς προσθέτου μορφώσεως καὶ τῆς δημιουργικῆς ἀπασχολήσεως προγράμμασι, ἐδόκει ἡμῖν δημιουργῆσαι δρᾶσιν τοιαύτην, δώρου δίκην τοῖς τοιούτοις Σχολείοις.
Εὐχόμεθα δημιουργῆσαι δῶρον συλλογικόν, ἀγάπης δῶρον, ἓν βιβλίον ἐξ ἑκάστου ἡμῶν τούτων πρὸς ἕκαστον τῶν ἀνθρώπων. Πέραν τοῦ ἀκαδημαϊκοῦ, ἐκπαιδευτικοῦ προσωπικοῦ καὶ τῶν φοιτητῶν, πάντας ἐκαλέσαμεν ἀναγνώστας τοὺς δυναμένους χαρίζειν ἐκ τῶν σφετέρων βιβλιοθηκῶν βιβλία τοῖς κρατουμένοις, οἳ φοιτῶσι εἰς τὰ Σχολεῖα Δευτέρας Εὐκαιρίας Διαβατῶν καὶ Νιγρίτας Σερρῶν.
Οἱ ἄνθρωποι ἠσπάσθησαν τὴν δρᾶσιν ἀσμένως, διὸ καὶ παράτασις ταύτης ἐγένετο καὶ ἔτι δύο σχολεῖα ἐνισχύθησαν, τῷ Μαλανδρίνῳ Φωκίδος καὶ τῷ Δομοκῷ Φθιώτιδος.
«Τὰ βιβλία, μία συνθήκη πνευματικῆς ἐλευθερίας»
Οἱ δεσμῶται δύνανται γνῶναι λογοτεχνίαν, θέατρον, εἰκαστικά, μουσικήν. Δεῖ σφίσιν κτήσασθαι γνώσεις, ἃς οὐκ ἠδύναντο ἄλλῳ τρόπῳ.
Χρὴ ἡμᾶς ἅπαντας νοῆσαι τὰ βιβλία δύνασθαι ἔξοδον εἶναι ἐκ τοῦ ἡμερίου βίου, μία συνθήκη πνευματικῆς ἐλευθερίας. Ἔξεστιν τοῖς βιβλίοις μᾶλλον βοηθῆσαι εἰς τὸ τοῦ σωφρονισμοῦ ἔργον πρὸς ἀνθρώπους, οἳ χαίρουσιν καθ΄ ἡμέραν ἀναγνῶναι καὶ μὴ μόνον μανθάνειν ἀρέσκει αὐτοῖς ἀλλὰ καὶ ποιεῖν ἴδια γράμματα.
Συνείλεκται ἤδη 1.000 καὶ πλέονα βιβλία καὶ εὐέλπιδές ἐσμεν, ὡς καλυφθήσονται αἱ ἀνάγκαι τῶν βιβλιοθηκῶν. Ὡς εἰκός ἐστίν, ἀποστελοῦμεν σὺν τοῖς συλλεχθεῖσι βιβλίοις τίτλους ἐκδόσεων, ἵνα πλουτῶμεν τὰ διαφέροντα καὶ τὰς γνῶσεις, ἃ ταῦτα ἔξεστι πορίζειν.
Τὰ βιβλία ἑκάστῃ ἡμέρᾳ συλλέγονται, Δευτέρα ἕως Παρασκευή, 9:00 ἕως 15:00, ἐν τῷ χώρῳ τῶν Ἐκδόσεων, τῷ ἰσογείῳ τοῦ Πανεπιστημίου Μακεδονίας (Ἐγνατία 156), ἕως τῇ 14ῃ Φεβρουαρίου 2020».
Και η απόδοση στην νεοελληνική:
Μία πρωτοβουλία των Εκδόσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, «γεμίζει» με βιβλία τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας των καταστημάτων κράτησης στα Διαβατά Θεσσαλονίκης, τη Νιγρίτα Σερρών, το Μαλανδρίνο Φωκίδας και τον Δομοκό Φθιώτιδας.
«Μετά από αιτήματα που είχαμε δεχτεί κατά καιρούς για να προσφέρουμε βιβλία σε βιβλιοθήκες φυλακών και γνωρίζοντας το έργο που συντελείται σε προγράμματα επιμόρφωσης και δημιουργικής απασχόλησης στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε τη δική μας δράση, ένα δικό μας δώρο προς αυτά τα Σχολεία», ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Ιωάννα Δανδέλια, διευθύντρια των Εκδόσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
«Η ευχή μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα συλλογικό δώρο, ένα δώρο αγάπης, ένα βιβλίο από τον καθένα από εμάς για τον καθένα από αυτούς τους ανθρώπους», σημείωσε η κ. Δανδέλια. «Η αρχική μας σκέψη για να χαρίσουμε βιβλία από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Μακεδονίας απέκτησε νόημα και δυναμική όταν αποφασίσαμε να διευρύνουμε το κάλεσμα από το ακαδημαϊκό και εκπαιδευτικό προσωπικό και τους φοιτητές, στη συνέχεια σε όλο τον κόσμο, σε αναγνώστες που θα πρόσφεραν ένα βιβλίο από τη βιβλιοθήκη τους για τους κρατούμενους που παρακολουθούν τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας Διαβατών και Νιγρίτας Σερρών», πρόσθεσε.
Το μέγεθος της ανταπόκρισης του κόσμου αλλά και η πρόταση να ενισχυθούν ακόμη δύο σχολεία στις φυλακές Μαλανδρίνου και Δομοκού, οδήγησαν στην απόφαση της παράτασης της δράσης.
«Τα βιβλία, μία συνθήκη πνευματικής ελευθερίας»
Οι κρατούμενοι που συμμετέχουν έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη λογοτεχνία, το θέατρο, τα εικαστικά, τη μουσική. Να αποκτήσουν γνώσεις που σε άλλη περίπτωση δε θα είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν, πόσο μάλλον σε συνθήκες εγκλεισμού.
«Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως το πρόγραμμα αυτό και τα βιβλία μπορούν να αποτελέσουν μια διέξοδο από την πραγματικότητα που βιώνουν, μια συνθήκη πνευματικής ελευθερίας. Αυτήν ακριβώς τη συνθήκη θελήσαμε να ενισχύσουμε με τη δική μας δράση. Η δράση " Χαρίζουμε βιβλία στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας στις Φυλακές" είναι ένα άνοιγμα στην κοινωνία, για όσα αυτή μπορεί να προσφέρει στους ανθρώπους αυτούς, ώστε αυτοί κάποια στιγμή να επανενταχθούν σε αυτήν», εξήγησε η κ. Δανδέλια.
Μέχρι στιγμής, οι χώροι των Εκδόσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας «μετρούν» πάνω από 1.000 βιβλία, που περιμένουν να διατεθούν στις βιβλιοθήκες των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας.
Τα βιβλία θα συνεχίσουν να συγκεντρώνονται καθημερινά, Δευτέρα έως Παρασκευή, από τις 9 το πρωί έως τις 3 μετά το μεσημέρι, στον χώρο των Εκδόσεων, στο ισόγειο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (Εγνατία 156), μέχρι και την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020.