Κύριοι Υπουργοί, επιμένετε σε ένα λάθος μοντέλο. Διεκδικείτε με αυτό το νομοσχέδιο την απόλυτη κυριαρχία στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο και επιχειρείτε να μας πείσετε πως αυτή ακριβώς η απόλυτη προσωπική κυριαρχία είναι αυτή που θα βάλει τέλος στη διαπλοκή. Δυστυχώς δεν μπορούμε να σας ακολουθήσουμε σε αυτήν τη λογική. Εμείς πιστεύουμε πως απέναντι από τη διαπλοκή και τη διαφθορά μπορούν να σταθούν μόνο ισχυροί θεσμοί.
Σήμερα, επιτέλους, μετά από είκοσι έξι χρόνια το πολιτικό σύστημα επιχειρεί έστω ένα βήμα προκειμένου να σπάσει αυτή η τόσο διάχυτη πεποίθηση στην κοινωνία για τη διαπλοκή μεταξύ του πολιτικού προσωπικού και αυτών που ελέγχουν τα media. Αυτό το βήμα η κοινωνία το απαιτεί χρόνια τώρα. Ακριβώς σε αυτήν την απαίτηση οφείλουμε να ανταποκριθούμε με θάρρος και ειλικρίνεια. Γι' αυτόν τον λόγο θα μας βρείτε σταθερά απέναντί σας στην προσπάθεια να στήσετε μια νέου τύπου διαπλοκή που θα καθοδηγείται αμιγώς από τον εκάστοτε Υπουργό Επικρατείας. Λέγαμε και εχθές ότι δεν αμφισβητούμε τις καλές προθέσεις του συγκεκριμένου Υπουργού. Αύριο, όμως, στη θέση του κ. Παππά μπορεί να είναι ο κ. Παπαδόπουλος κ.ο.κ. Ποιος μας διασφαλίζει για τις καλές, τις αγαθές του προθέσεις;
Εάν διαθέταμε την κοινοβουλευτική δύναμη που επιβάλλει ο Κανονισμός της Βουλής, εμείς θα ζητούσαμε ονομαστική ψηφοφορία για το άρθρο 2, γιατί θεωρούμε ότι πρέπει να καταγραφεί η άποψη του κάθε Βουλευτή ξεχωριστά.
Καλωσορίζουμε την πρόταση του συναδέλφου κ. Φάμελλου, εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, και συμφωνούμε. Το θέταμε από την πρώτη στιγμή, από την προηγούμενη θητεία, όταν συζητούσαμε για το νομοσχέδιο της ΕΡΤ. Θεωρούμε ότι η βάση και το προαπαιτούμενο της εξυγίανσης του χώρου των μίντια είναι η ουσιαστική ανασυγκρότηση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.
Κύριοι Υπουργοί, ό,τι κι αν αποφασίσουμε σήμερα –καλό ή κακό, συμφωνούμε δεν συμφωνούμε- θα είναι αίολο, θα είναι στον «αέρα», στα όρια της συνταγματικότητας για όποια πράξη ακολουθήσει, εάν το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης δεν έχει αποκατεστημένη τη νομιμότητά του.
Έτσι, λοιπόν, θεωρούμε πως πρώτιστο ζήτημα είναι η διασφάλιση ότι θα υπάρχουν εχέγγυα ότι τόσο το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης όσο και η ΕΕΤΤ θα αποκτήσουν εκείνες τις αρμοδιότητες αλλά και το κύρος, κύριοι συνάδελφοι -το οποίο δυστυχώς σήμερα στερούνται πλήρως- που θα τους επιτρέψουν να βάλουν τάξη στο άναρχο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο.
Υπάρχουν, όμως, και άλλα σημεία τριβής: Μοτίβα νομοθέτησης που σταθερά επαναλαμβάνονται και πλέον δεν μπορούμε να αγνοούμε, κύριοι συνάδελφοι. Το νομοσχέδιο που φέρατε παρουσιάζει όλες τις αδυναμίες αλλά και την παράδοση της κακής νομοθέτησης που σας χαρακτηρίζει από το πρώτο νομοσχέδιο που φέρατε στη Βουλή τον περασμένο Μάρτιο. Δεν επιτρέπεται κάθε νομοσχέδιο που φέρνετε στη Βουλή να μην έχει υποστεί μια ουσιαστική διαβούλευση, να συζητείται με διαδικασίες-εξπρές, όταν υπάρχει χρόνος, και βεβαίως να περιέχει άσχετες και εμβαλωματικές διατάξεις που καμιά σχέση δεν έχουν με τον τίτλο και το περιεχόμενό του.
Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε ένα δεύτερο νομοσχέδιο κρυμμένο μέσα στο κυρίως νομοσχέδιο. Πρόκειται για τα άρθρα 22 ως 43 που αφορούν τον στρατηγικό σχεδιασμό και την οργάνωση της εθνικής επικοινωνιακής πολιτικής.
Γεννούνται ερωτηματικά ως προς τις πραγματικές προθέσεις της Κυβέρνησης να θέσει υπό τον έλεγχο -και πάλι όλως τυχαίως!- του Υπουργού Επικρατείας την επικοινωνιακή διπλωματία, την εσωτερική πολιτική ενημέρωση, τη ρύθμιση και εποπτεία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς και το πού θα κατευθύνεται η κρατική διαφήμιση.
Νομοθετείτε συγκεντρώνοντας εξουσίες, αντί να λύνετε ουσιαστικά προβλήματα. Σας διέφυγε, για παράδειγμα, από το συζητούμενο νομοσχέδιο μια ρύθμιση που να αφορά την επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία λειτουργία των πάρκων κεραιών, καθώς και άλλη μία για την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών σταθμών, δύο ζητήματα δηλαδή που έχουν άμεση σχέση με το νομοσχέδιο. Όμως εντελώς τυχαία εντάξατε, με το άρθρο 21, μια παντελώς άσχετη ρύθμιση για τους σταθμούς εξυπηρέτησης αυτοκινητιστών. Πραγματικά, δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τη λογική με την οποία ο κ. Σπίρτζης κάνει αυτή τη ρύθμιση. Ξεκάθαρα θέτει σε κίνδυνο τη ζωή και την ασφάλεια των οδηγών στο εθνικό οδικό δίκτυο, ενώ παράλληλα δημιουργούνται ζητήματα, διότι τέτοιου είδους ρυθμίσεις αντίκεινται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία που διέπει τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, τα «TEN-T», μέρος των οποίων αποτελεί το κεντρικό εθνικό μας δίκτυο.
Επιπλέον, σας έχει διαφύγει πως υπάρχει εμφανής διαχωριστική γραμμή μεταξύ των τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας και αυτών που εκπέμπουν περιφερειακά. Τα περιφερειακά ΜΜΕ έχουν ιδιαιτερότητες, τις οποίες δεν λαμβάνετε υπ' όψιν σας. Συμφωνούμε -γιατί το θέσαμε κι εχθές εμείς σε έκταση το ζήτημα αυτό- με τον κ. Φάμελλο ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με διαφορετικά κριτήρια, που έχουν να κάνουν με τις ιδιαιτερότητες και τις ιδιομορφίες των περιφερειών, σε σχέση με τον αριθμό των αδειοδοτήσεων και το προσωπικό που θα απασχολεί το κάθε κανάλι.
Εμείς θεωρούμε ότι η ριζική αντιμετώπιση του ζητήματος επιβάλλει την απόσυρση από το παρόν νομοσχέδιο κάθε αναφοράς στα περιφερειακά κανάλια και να έρθει πολύ γρήγορα στη Βουλή, μετά από μια σύντομη διαβούλευση, η αντιμετώπιση συνολικά των ζητημάτων που αφορούν στην αδειοδότηση των περιφερειακών καναλιών. Νομίζω ότι αυτή την άποψη την υποστηρίζει κι η μεγάλη πλειοψηφία των συναδέλφων.
Συμφωνούμε με την πρόταση –το είχαμε θέσει εχθές- για τους δημοτικούς ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, διότι με την παρούσα αντιμετώπιση ουσιαστικά καταργούνται και εξαφανίζονται.
Τέλος, θα ήθελα να πω ότι θα υπερψηφίσουμε την τροπολογία του κ. Φίλη. Όμως, τα τεράστια φετινά κενά, τα πρωτοφανή κενά, τα οποία δεν οφείλονται στον κ. Φίλη, οφείλονται αποκλειστικά στην αδιαφορία των κ.κ. Μπαλτά και Κουράκη, μιας και ήταν απασχολημένοι με την απορρύθμιση του «νόμου Διαμαντοπούλου» και την εξόντωση της αριστείας. Εκεί δεν είχαν τρόπο φαίνεται να αντιμετωπίσουν το ζήτημα αυτό.
Ελπίζουμε και περιμένουμε μέχρι τέλους να αντιληφθείτε, κύριοι της Κυβέρνησης, αυτό που διαχρονικά η Αριστερά έθετε, ότι δηλαδή κανένα ζήτημα δεν αντιμετωπίζεται χωρίς τη διαφάνεια και την αυστηρή τήρηση των κανόνων που η θεσμική ενίσχυση επιβάλλει.
Οι καλές προθέσεις, αν αφήνονται στη διαχείριση των προσώπων, όσο φωτισμένα και αν είναι αυτά τα πρόσωπα, σε καμμία περίπτωση δεν διασφαλίζουν την ορθή λειτουργία της δημοκρατίας. Το άγος, για το οποίο μιλήσαμε και εχθές, που βαρύνει τις πλάτες δικαίων και αδίκων του πολιτικού συστήματος, του πολιτικού προσωπικού της χώρας, δεν θα φύγει, αν δεν έχουμε μία ουσιαστική αντιμετώπιση του τεράστιου και υπαρκτού ζητήματος της διαπλοκής μεταξύ αυτών που ελέγχουν τα μίντια –και διαχειρίζονται, λοιπόν, την κοινή γνώμη- και του πολιτικού προσωπικού της χώρας.
(Πρώην Ευρωβουλευτής του Συνασπισμού της Αριστεράς ο Σπύρος Δανέλλης είναι βουλευτής Ηρακλείου με το ΠΟΤΑΜΙ).